પ્રતિભાવો ઉર્ફે Comments

Saturday, May 27, 2017

ફેસબુક : ફન, ફંડાઝ અને ફેક્ટ્સ (એપ્રિલ – 2017)

[vc_row unlock_row="" row_height_percent="0" overlay_alpha="50" gutter_size="3" shift_y="0"][vc_column][vc_column_text]

[caption id="attachment_48504" align="aligncenter" width="225"] (એપ્રિલ – 2017)[/caption]

સોશિયલ નેટવર્કિંગ સાઇટ પર જે કંઈ લખાય તેના અસ્તિત્વનું માપ સેકન્ડ – મિનિટોથી શરૂ કરીને થોડા કલાકો સુધી લંબાવી શકાય. પછી?...પછી એને ભૂલી જવાનું. આદર્શ વસ્તુસ્થિતિ એને ભૂલી જવામાં જ છે. પરંતુ અહીં વેબસાઇટની દિવાલ પર તેને કોપી-પેસ્ટ કરવા પાછળના બે આશય છે.

એક તે એનું અસ્તિત્વ થોડા મહિના-માસ લંબાવવાનું અને બીજો તે જેઓ સોશિયલ નેટવર્કિંગ જગતમાં દાખલ નથી થયા અથવા દાખલ થયા પછી દૂર થયા છે તેમના સુધી પહોંચવાનો.

આ રીતે દર મહિને Control ‘A’ – Control ‘C’ – Control ‘V’ની મદદથી રજૂ થવાના વિચારને 2012માં અમલમાં મૂક્યા પછી તેને નિયમિત કરતાં એ ક્રમમાં આ 78મી વેબપોસ્ટ છે.

2010ના વર્ષની એક અને 2011થી 2016ના છ વર્ષની મહિનાવાર સ્ટેટસ પ્રોફાઇલ પોસ્ટ રજૂ કર્યા પછી પ્રસ્તુત છે હવે એપ્રિલ – 2017. જે તે દિવસના વાર, તારીખ અને સમયના ઉલ્લેખ નીચે એ દિવસનું ‘સ્ટેટસ અપડેટ’ છે. ‘ફેસબુક’ / FACEBOOK પર આવા દરેક સ્ટેટસ અપડેટ સાથે મારું નામ અને કૌંસમાં ગામનું નામ ‘અમદાવાદ’ / Ahmedabad એમ લખતો હોઉં છું પરંતુ અહીં એમ કરવું જરૂરી નથી લાગતું. હા, ડમડમબાબા એ લેખકના અસ્તિત્વનો જ એક ભાગ છે.

આભાર.

 

(Monday, 3 April 2017 at 06:05pm)

રેસ્ટોરન્ટના મેનૂમાં કેટલીક વાનગીઓ માટે વપરાયેલો ‘એક્સ્ટ્રા’ શબ્દ જાડિયા – પાડિયા લોકોને ધ્યાનમાં રાખીને જ લખાયો હોય છે.

લિ. મેનૂનો માણીગર ઉર્ફે સંયોજક, જે.પી ગ્રૂપ = જાડિયા – પાડિયા ગ્રૂપ

* * * * * * *

(Thursday, 6 April 2017 at 09:20am)

ભાજપના સ્થાપના દિને પાયાની વાતો : ભાગ – 1

ખાનપુર – અમદાવાદમાં ભાડાની જગ્યામાં 1980 આસપાસ પ્રારંભ થયેલા ભાજપ ગુજરાત પ્રદેશ એકમના મકાનને માથે નળિયા હતા.

લિ. નળિયાનો સમારકામ કારીગર, મુકામ પોસ્ટ : નલિયા, ભૂજ – કચ્છ

* * * * * * *

(Thursday, 13 April 2017 at 10:00am)

આટલા વર્ષોમાં ખાસ કંઈ ફરક પડ્યો નથી...

પહેલાના વખતમાં પરિવારમાં અવસાન થતું ત્યારે જેમને તાકિદે જાણ કરવાની હોય તેને ખબર કરવા તાર ઑફિસે જવું પડતું...

અત્યારે ‘ગંગાજળ’ની શીશી લેવા પોસ્ટ ઑફિસે જવું પડે છે.

લિ. કાસદ ટપાલી

* * * * * * *

(Friday, 14 April 2017 at 09:09am)

ભારતનું બંધારણ...

ઘડાયું બંધારણસભામાં...

તોડ-મરોડના કારસા બંધબારણે...

* * * * * * *

(Saturday, 15 April 2017 at 08:45pm)

ભાસ્કર જૂથના ચૅરમેન રમેશચંદ્ર અગ્રવાલના નિધન નિમિત્તે તેમની પ્રગતિ સંદર્ભે કેટલીક વાતો અખબારના માધ્યમથી ખાસ જણાવવામાં આવી...જેમ કે...

તેઓ સખત મહેનતુ – ઉદ્યમી – ખંતીલા સ્વભાવના હતા. પ્રારંભિક સમયથી રિપોર્ટર્સની સાથે રહ્યા, શ્રેષ્ઠ પત્રકારોને પોતાના અખબારમાં કામ કરવાને રોક્યા, પગારદાર તંત્રીઓને પૂરતી સ્વતંત્રતા આપી અને સમય જતાં અખબારી જૂથનો બહુભાષી ફેલાવો થતાં, નકલોનો ફેલાવો વધતાં વાચકોની નકલસંખ્યાની માંગને પહોંચી વળવા આધુનિક મશીનરી પણ લઈ આવ્યા.

મશીનરી ભલે આધુનિક આવી હોય...તેના જોર પર ક્યારેક પછાત લખાણો, સાવ જ છેવાડાના – તળિયે બેસી ગયેલા વિચારો પણ પાછા સપાટી પર આવી જાય છે, સંપાદકોની ફોજની કોડીબંધ આંખો તળેથી પસાર થતા, છતાં વંચાયા વિના જ છપાઈ પણ જાય છે અને ચારેકોર હાસ્યલેખના નામે ફેલાઈ પણ જાય છે.

આ રહ્યો તેમના અવસાન (12 એપ્રિલ 2017)ના ઠીક દસ દિવસ પહેલા છપાયેલો નમૂનો...

“દીકરીને અડધી રાત્રે એકલી ઘરની બહાર મોકલીને માથે જરાપણ ભાર ન રાખનાર માતા-પિતા પણ દોષિત છે. પેન્ટ પુરુષનું વસ્ત્ર છે એ સ્ત્રીઓ પહેરવા લાગી એનો વાંધો નથી. શર્ટ પુરુષનું વસ્ત્ર છે એ પણ સ્ત્રીઓ પહેરવા લાગી એનો વાંધો નથી. બૂટ પુરુષો જ પહેરતા એ પણ સ્ત્રીઓ પહેરવા લાગી એનો વાંધો નથી, પરંતુ અડધી રાત્રે દારૂ ઢીંચીને બાપની આબરૂનો ધજાગરો કરવો એ કેવળ અને કેવળ પુરુષોનો ‘અધિકાર’ ગણાતો એમાં પણ સ્ત્રી પુરુષ સમોવડી થઈ ગઈ?”

(પોસ્ટ કરનારની નોંધ : અમદાવાદમાં પોતાના ઘરમાં દારૂ પીતા નવ વિદ્યાર્થી અને પાંચ વિદ્યાર્થિનીઓના જૂથની પોલીસ ધરપકડના સમાચારને આધાર બનાવી હાસ્યલેખના નામે અધકચરા વિચારો ઠાલવનાર મહાશય જગદીશ ત્રિવેદી ત્રણ વાર પીએચ.ડી થયેલા છે. આમ તો એક જ વાર થવું જરૂરી હોય છે. તેમનો બાકીનો પરિચય ઉપરના લખાણમાંથી મળી રહે તેમ છે એટલે વધુ લખવાની જરૂર લાગતી નથી.)

સંદર્ભ : દિવ્ય ભાસ્કર રસરંગ પૂર્તિ, રવિવાર 2 એપ્રિલ 2017, પાનું 6 / વ્યંગવિશ્વ – જગદીશ ત્રિવેદી

લિ. પીષ્ટપિંજણ

* * * * * * *

[caption id="attachment_48514" align="alignright" width="270"] તિબેટના પ્રાઇમ મિનિસ્ટર ઇન એક્સાઇલ સાથે દલાઈ લામા[/caption]

(Monday, 17 April 2017 at 09:30am)

લાલ કૃષ્ણ અડવાણીએ જિનપીંગને પૂછાવ્યું છે કે હું કાયમી ધોરણે બેઇજિંગ રહેવા આવી જઉં તો મને તિબેટના ધર્મગુરૂ દલાઈ લામાએ અપાવ્યો છે તેવો ‘ઇન્ડિઅન પ્રાઇમ મિનિસ્ટર ઇન એક્સાઇલ’નો હોદ્દો આપશો?

લિ. ચાઇનીઝ જ્યોતિષ ઉર્ફે ‘તકલાદી ભવિષ્યવાણી’

* * * * * * *

(Wednesday, 19 April 2017 at 07:40pm)

સમાચારના સમાચારના સમાચારના સમાચાર...

‘ઉત્તર પ્રદેશમાં એન્ટી રોમિયો સ્કવોડને કારણે એક જ મહિનામાં લગ્ન નોંધણી કચેરીના કામકાજને અસર પહોંચી.’

‘સંયુક્ત રાષ્ટ્રસંઘની ચેતવણી. વોલમાર્ટના બિઝનેસ પર અસર પડવા સંભવ.’

‘પોતાના સંઘરાજ્યને સીધી ચેતવણી આપવા બદલ ભારત ગણરાજ્યએ વિદેશ મંત્રાલય દ્વારા નોંધાવ્યો વિરોધ.’

‘વિરોધને ફગાવતું યુનાઇટેડ નેશન્સ. રોમિયો વિશ્વ નાગરિક હોવાનો બંધ પડેલી મુંબઈની કપોળ બૅન્કનો મત.’

લિ. આદિ – પ્રમાદી ન્યૂઝ એજન્સી

* * * * * * *

(Friday, 21 April 2017 at 09:00am)

ફાલતુ હૈ પર ફિલ્મી હૈ : ભાગ – 1

(આજથી શરૂ થતી તદ્દન ‘ફાલતુ’ એવી નવી શ્રેણી)

ટાઇગર શ્રોફનો સૌથી ટૂંકો ઇન્ટરવ્યૂ...“ફિલ્મનું શૂટિંગ ના હોય કે જીમમાં જઇને કસરત પણ ન કરવાની હોય ત્યારે શું કરો છો?”

“નાણાં ધીરધારનું કામકાજ.”

* * * * * * *

(Saturday, 22 April 2017 at 10:30am)

સાયન્સ સિટી – અમદાવાદની મુલાકાતે : ભાગ – 1

પાંચથી પંદર વર્ષની વચ્ચેનાં જ્ઞાનની તરસ અને કિશોરાવસ્થાનો તરવરાટ ધરાવતા આપના સંતાનને શનિ-રવિની રજામાં કે વૅકેશન દરમિયાન અમદાવાદ સ્થિત ‘સાયન્સ સિટી’ની મુલાકાતે ન લઈ જવા ખાસ વિનંતી છે. વિજ્ઞાનના સરળ સિધ્ધાંતોની અટપટી અને અઘરી ભાષામાં સમજૂતી આપતા ત્યાંના ઉટપટાંગ મોડેલ્સ જોઇને મુલાકાત પછી સંતાન સાયન્ટીસ્ટના બદલે સાધુ થવાનું પસંદ કરે તેમ બનવા જોગ છે.

(‘ભૃગુસંહિતા’માંથી સાભાર)

* * * * * * *

(વિશ્વ પુસ્તક દિવસ : Sunday, 23 April 2017 at 07:30pm)

‘જે ઘરમાં પુસ્તકોને સ્થાન ન હોય તેવા પરિવારમાં તમારી દિકરીને પરણાવશો નહીં’ એવું ગુણવંત શાહે લખ્યા પછી ગુજરાતમાં લગ્નસંસ્થા નામની સંસ્કૃતિ મેરેજ બ્યૂરોના શરણે ગઈ એવી લોકવાયકા છે.

લિ. ‘લગ્ને લગ્ને કુંવારાલાલ’ નાટકનો કાયમી ગોર

* * * * * * *



(Tuesday, 25 April 2017 at 08:50am)

સરપંચનો સણસણતો સવાલ : ભાગ – 1

ગુજરાતી પ્રજાના લોહીમાં વેપાર છે અને અબજો – ખર્વો રૂપિયાના વાઇબ્રન્ટ એમ.ઓ.યુ થયા છે તો શેર બજારના આઈ.પી.ઓ (Initial Public Offer / પ્રારંભિક જાહેર ભરણા)ની જાહેરખબરમાં પ્રમોટરના નામ ગુજરાતમાંથી કે ગુજરાતી બહેનો – ભાઇઓના કેમ નથી હોતા? કંપનીનું સરનામું પણ ગુજરાત બહારનું હોય છે.

લિ. સરપંચ @ સોશિઅલ મિડિયા અને તલાટી-કમ-મંત્રી @ ટ્વિટર

* * * * * * *

(Thursday, 27 April 2017 at 09:20am)

ગુરૂ‘વાર’ એટલે ઘંટાલ ગુરૂનો ‘વારો’ કાઢવો : ભાગ – 2

માર્કેટમાં આવવા, આવીને ટકવા હારુ ‘પતંજલિ’ વાળા આ ઉનાળે શિલાજીત અને સુવર્ણવસંતમાલતીનો મીક્ષ આઇસક્રીમ બનાવી લાખે એવા છે.

લિ. વાડીલાલ જડીબુટ્ટીવાળા

* * * * * * *

(Friday, 28 April 2017 at 05:35pm)

પરશુરામ જયંતિ નિમિત્તે બાર જ્યોતિર્લિંગની પ્રતિકૃતિ સમા થર્મૉકોલના શિવલિંગ ટ્રેક્ટરમાં મુકીને અમદાવાદમાં આજે શોભાયાત્રા કાઢવામાં આવી હતી. પાલડીથી નવા વાડજનો રૂટ ધરાવતી યાત્રા અડધે રસ્તે વસ્ત્રાપુર પહોંચી ત્યાં સુધીમાં થર્મૉકોલના શિવલિંગ તુટી ગયા અને તેને ફરતે વીંટળાયેલા નાગદેવતા વળીને વાંકા થઈ ગયા હતા.

હવે આ ભૂદેવોને અથવા કોણ કોને સમજાવે કે થર્મૉકોલના શિવલિંગ ના બનાવાય...અને...બનાવીએ તો તેનો આવો ધજાગરો કરતી શોભાયાત્રા ના કઢાય.

લિ. નાજુક થર્મૉકોલનો સોલ્લિડ કલાકાર

 

ગયા મહિને અહીં મુકેલી માર્ચ – 2017ના પ્રોફાઇલ સ્ટેટસની પોસ્ટ લિંક આ રહી –

http://binitmodi.com/2017/04/%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AA%AC%E0%AB%81%E0%AA%95-%E0%AA%AB%E0%AA%A8-%E0%AA%AB%E0%AA%82%E0%AA%A1%E0%AA%BE%E0%AA%9D-%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87-%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%9F-77/

 

.....તેમજ ગત વર્ષોમાં અહીં મુકેલી એપ્રિલ – 2011, એપ્રિલ – 2012, એપ્રિલ – 2013, એપ્રિલ – 2014, એપ્રિલ – 2015 તેમજ એપ્રિલ – 2016ના પ્રોફાઇલ સ્ટેટસની પોસ્ટ લિંક અનુક્રમે આ રહી –

http://binitmodi.com/2013/05/%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AA%AC%E0%AB%81%E0%AA%95-%E0%AA%AB%E0%AA%A8-%E0%AA%AB%E0%AA%82%E0%AA%A1%E0%AA%BE%E0%AA%9D-%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87-%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%9F-46/
http://binitmodi.com/2013/05/%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AA%AC%E0%AB%81%E0%AA%95-%E0%AA%AB%E0%AA%A8-%E0%AA%AB%E0%AA%82%E0%AA%A1%E0%AA%BE%E0%AA%9D-%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87-%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%9F-47/
http://binitmodi.com/2013/05/%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AA%AC%E0%AB%81%E0%AA%95-%E0%AA%AB%E0%AA%A8-%E0%AA%AB%E0%AA%82%E0%AA%A1%E0%AA%BE%E0%AA%9D-%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87-%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%9F-48/
http://binitmodi.com/2014/05/%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AA%AC%E0%AB%81%E0%AA%95-%E0%AA%AB%E0%AA%A8-%E0%AA%AB%E0%AA%82%E0%AA%A1%E0%AA%BE%E0%AA%9D-%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87-%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%9F-30/
http://binitmodi.com/2015/05/%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AA%AC%E0%AB%81%E0%AA%95-%E0%AA%AB%E0%AA%A8-%E0%AA%AB%E0%AA%82%E0%AA%A1%E0%AA%BE%E0%AA%9D-%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87-%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%9F-18/

http://binitmodi.com/2016/05/%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AA%AC%E0%AB%81%E0%AA%95-%E0%AA%AB%E0%AA%A8-%E0%AA%AB%E0%AA%82%E0%AA%A1%E0%AA%BE%E0%AA%9D-%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87-%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%9F-6/

 

(સંબંધિત તસવીરો અને ઇમિજસ : નેટ પરથી)[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]

Tuesday, April 25, 2017

હસુકાકી : પરિચય પાંચ વર્ષનો, હેત આજીવન



હસિતા હસમુખ શાહ / Hasita Hasmukh Shah [22 ફેબ્રુઆરી 1927 થી 11 એપ્રિલ 2017] ગોધરા (પંચમહાલ, ગુજરાત) થી લાન્સિંગ (મિશિગન, અમેરિકા) 

હસુકાકીને મારી પાંચ – છ વર્ષની ઉંમરે 1976માં પહેલીવાર મણિનગર – અમદાવાદની ગંગેશ્વર સોસાયટીમાં જોયા હતા અને છેલ્લીવાર મળવાનું થયું 2006માં એ શહેર પણ અમદાવાદ / Ahmedabad. આ સમયગાળો આમ તો ત્રીસ વર્ષનો છે પણ તેમના પરિચયનો આલેખ મારે પાંચેક વર્ષનો જ આપવાનો થાય છે. સગપણમાં મારા મોટાકાકી થતા અને જેમની સાથેનો પરિચય તો આજીવન જ હોવો જોઇએ એમ સામાન્યપણે માનવાનું મન થાય પરંતુ અંગત આલેખમાં પાંચ વર્ષ જેટલા ટૂંકા ગાળા માટે જ કેમ મારે તેમના વિશે લખવાનું થાય છે તેના કારણો આગળ – ઉપર વાંચવા મળશે.

હા, સમયગાળો ભલે ટૂંકો હોય પરંતુ તેમની સાથેની યાદોનો સરવાળો લાંબો છે. 2006માં અમદાવાદ આવેલા મોટાકાકા (હસમુખ મહાસુખલાલ શાહ / Hasmukh MahasukhLal Shah) અને હસિતાકાકીને લઇને મારે લેખક – પત્રકાર રજનીકુમાર પંડ્યાના / Rajnikumar Pandya ઘરે મળવા જવાનું હતું. અંગત ધોરણે મારા માટે ગુરુ – માર્ગદર્શક રજનીભાઈ દસ વર્ષ અગાઉ 1996ની તેમની પરિવારસહ (તરૂકાકી અને દિકરી તર્જની) અમેરિકા મુલાકાત દરમિયાન મોટાકાકાના આમંત્રણથી તેમના મહેમાન થયા હતા. રજનીકાકાનો ખાસ આગ્રહ હતો કે મારે કાકા-કાકીને સાંજના ભોજન માટે તેમના ઘરે લઈ આવવા. ‘બાબા, તું ’ને તારા બન્ને કાકાઓ તો માત્ર સાહિત્યની જ વાતો કરશો અને હું એકલી કંટાળી જઇશ’ એવા કારણોસર કાકી મણિનગર અમારી સાથે આવવાનું છેવટ સુધી ટાળતા રહ્યા. એમ નહીં થાય એવી આ ‘બાબા’એ ખાતરી આપ્યા પછી તે મારી અને કાકાની સાથે આવવા તૈયાર થયા. હા, ‘બાબા’ એ તેમનું મારા માટેનું કાયમી સંબોધન હતું જે મને આજ દિન સુધી ગમતું આવ્યું છે. કેમ ન ગમે? કાકીએ આપેલું છે.

મણિનગરની ભાગોળ નજીક આવી એટલે કાકી બોલ્યા કે, ‘બાબા, મને મુક્તિમેદાન લઈ જઇશ?’ એક સમયે મણિનગરમાં રહ્યો હોવાના કારણે વિસ્તારને સારી રીતે જાણતા મેં ગાડી તે તરફ વાળી. કાકીએ કહ્યું ત્યાં જઇને કાર ઉભી રાખી. કાચ ઉતારીને ક્યાંય સુધી તે એ વિસ્તારને નીરખતા રહ્યા. કઇંક શોધી રહ્યા હોય એમ પણ લાગ્યું. થોડી વાર પછી મોટાકાકા બોલ્યા કે કાકીના પપ્પા રતિલાલ બારશેરીઆનું ઘર આ વિસ્તારની કોઈ એક સોસાયટીમાં હતું. કાકી સહિતના પાંચ બહેનોના લગ્ન પછી તેઓ વતન ગોધરા છોડીને મણિનગર-અમદાવાદના મુક્તિમેદાનના ઘરમાં રહેતા હતા.

નાટકો, ફિલ્મો, હરવા-ફરવાના સ્થળોની જેમ જીંદગી સાથે જોડાયેલા કેટલાક દ્રશ્યો આજીવન ભૂલાતા નથી હોતા. એ રીતે ગાડીમાં બેઠા-બેઠા જ પિતાના ઘરને શોધવાનો પ્રયત્ન કરતા અને છેવટે કશું નહીં પામ્યાની લાગણી સાથે સજળ આંખોએ ‘ચાલ બાબા હવે આગળ જઇએ’ એમ કહેતા કાકીને હું કદી ભૂલી શકતો નથી, ભૂલી શકવાનો નથી. મુક્તિમેદાનમાં પિતાનું જૂનું ઘર શોધતા હસુકાકી (સત્તાવાર નામ હસિતાકાકી) 11 એપ્રિલ 2017ની વહેલી સવારે અમેરિકામાં ‘મુક્તિ’ પામ્યા. તેમની વિદાયની અંગત રીતે મને પડેલી આ એવી ખોટ છે જેની શરૂઆત હું નવ – દસ વર્ષનો અને પ્રકાશ વિદ્યા મંદિર, ભૈરવનાથ-મણિનગર સ્થિત સ્કૂલના ત્રીજા ધોરણમાં ભણતો હતો ત્યારે થઈ હતી. તેની શરૂઆત કંઇક આ રીતે થઈ હતી.

સ્ટેટ બૅન્ક ઑફ ઇન્ડિયાની નોકરીમાં બઢતી સાથે બદલી (પ્રમોશન વીથ ટ્રાન્સફરના ધોરણે) પામેલા પપ્પાને (પ્રફુલ મહાસુખલાલ મોદી / Praful MahasukhLal Modi ) મળવા આવેલા કાકી તેમને જે કહી રહ્યા હતા તેનો સાર આવો હતો. તેમનું કહેવું હતું કે, ‘અમદાવાદ જેવા શહેરમાં પાંચ-છ વર્ષથી ભણતા બાબાને ઠાસરા (યાત્રાધામ ડાકોર નજીકનું ગામ) જેવા પ્રમાણમાં નાના ગામમાં સાથે લઇને જશો તો ભણવાનું જલદીથી પાટે નહીં ચઢે. બગડે પણ ખરું એવી આશંકા પણ વ્યક્ત કરી. તેને અમે લઈ જઇશું. અમારી સાથે રહીને ભણશે.’ સગપણમાં પપ્પાના મોટાભાભી થતા અને તેમની – મોટાભાઈની સાથે રહીને જ પૂના જેવા શહેરમાં ભણેલા પપ્પાએ મારા ભણતરની બાબતમાં તેમની આ વાત માનવી પડે તેમ હતી પરંતુ ‘એકના એક છોકરા’ની વ્યાખ્યામાં આવતો હું તેમની આ દરખાસ્તનો લાભ મમ્મી – પપ્પાની લાગણી સામે પામી શકું તેમ નહોતો. ઠાસરા જઇને અંગ્રેજી વિષય વગર ચોથા ધોરણથી ભણવાનું શરૂ કર્યું.

જો કે દર ઉનાળા વૅકેશનમાં મને અમદાવાદ બોલાવીને તેઓ આ ખોટ સરભર કરી દેતા. ટેલિફોનની સગવડ બન્ને પક્ષે નહોતી (મોટાકાકાના ઘરે ટેલિફોન હતો) એવા 1980 – 1985 વચ્ચેના સમયમાં તેઓ મોટાકાકા પાસે પત્ર લખાવી કે બૅન્કમાં ટેલિફોન કરાવી મને ‘બાબા’ને અમદાવાદ મોકલવાની – મુકી જવાની ઉઘરાણી કરતા. એ સમયગાળામાં જો વતન ગોધરા જવાના હોય તો એ જવાબદારી કાકી પોતે ઉપાડી લેતા. અગાઉ લખ્યું તેમ આ સમયગાળો કે ઉનાળા વૅકેશનની સંખ્યા ચાર-પાંચથી વધારે નહીં હોય પરંતુ મારા માટે એ સોનેરી દિવસો હતા. ઠાસરા કે દેવગઢ બારિઆ જેવા નાના ગામમાંથી અમદાવાદ જેવા શહેરમાં ભલે થોડા દિવસો માટે પણ આવીને રહેવાનું મળે, મારી ઉંમરના કે થોડા મોટા એવા વસુફોઈના સંતાનો સાથે ફરવાનું મળે તેનું મોટું આકર્ષણ રહેતું.

મહાત્મા ગાંધી દ્વારા સ્થાપિત પ્રકાશન સંસ્થા ‘નવજીવન પ્રેસ’ સામે 6 – દેવઆશિષ અપાર્ટમેન્ટ (ગુજરાત વિદ્યાપીઠ લેન, આશ્રમ રોડ) એ કાકા – કાકીનું ઘર. (હાલમાં મિત્ર પ્રણવ અધ્યારૂ નું ઘર ) મારા લાલનપાલનમાં કોઈ કમી ન રાખતા કાકી એ વાત બહુ જલદી પામી જતા કે મને ઘરમાં કે અપાર્ટમેન્ટમાં મારી ઉંમરના કોઈની કંપની મળતી નથી. વાંચવા માટે પુસ્તકો – બાળ સામયિકો લાવી આપતા પરંતુ એ રીતે પણ સમય પસાર કરવાની એક મર્યાદા રહેતી. ત્રણેય પિતરાઈ ભાઈઓ (સંદીપ, ઇપ્સિત અને વિનીત) ઉંમરમાં મારાથી મોટા હતા. સંદીપભાઈ ફાર્મસી ક્ષત્રે મિત્રોના સાથમાં દવાના ઉત્પાદન સંબંધી કામમાં આગળ વધી રહ્યા હતા તો ઇપ્સિત – વિનીતભાઈ પોસ્ટ ગ્રેજ્યુએશન કરી રહ્યા હતા. સમય સંજોગો બદલાતા આજે નથી કળાતો તેવો ‘જનરેશન ગૅપ’ એ સમયે હું પામી શકતો. આના ઉપાય તરીકે કાકી બને તેટલો સમય મારી સાથે વાતો કરીને પસાર કરતા. એથી આગળ વધીને તે વસુફોઈના દિકરા દિવ્યાંગને સાબરમતીથી બોલાવવાનો પ્રયત્ન કરતા. ‘એકના એક છોકરા’ની વ્યાખ્યામાં આવતા દિવ્યાંગ માટે પણ એમ સાબરમતીથી ઇન્કમટેક્ષ આવવું સહેલું નહોતું.

‘દેવઆશિષ’માં એકલા રહેવાની આટલી નાની અમથી ખોટ સિવાય બાકીના બધા જ આનંદો મારી સાથે હતા. જોઈ શકતો કે મને અમદાવાદ બોલાવવાનો કાકીનો હરખ સમાતો નથી. ‘બિનીત આવ્યો છે’ એવી જાણ કરતો ફોન બધા જ સગાં-સંબંધીને કરે. મારી વાત પણ કરાવડાવે. સવારે માત્ર ચા-નાસ્તો કરીને બૅન્કના મેનેજર તરીકે ફરજ પર હાજર થતા જતા મોટાકાકાને બપોરના જમવા માટે ઘરે વેળાસર આવી જવાની ખાસ તાકીદ કરે તે માત્ર મારા માટે જ. કેમ કે તેઓ જાણતા હતા કે મને સવારે અગિયાર વાગ્યાની આસપાસ જમીને સ્કૂલે જવાની ટેવ પડેલી છે. ઇપ્સિત – વિનીતભાઈને મને ફરવા લઈ જવા માટે કહેતા. આ દરમિયાન કાકી મારા માટે જે કામ ઉલટભેર કરતા તે પેન્ટ-શર્ટના કાપડની ખરીદી કરવાનું. મને સાથે લઇને જાય અને ઇન્કમટેક્ષ આસપાસની દુકાનો બતાવી કાપડની પસંદગી કરવાનું કહે. પેન્ટ – શર્ટ સિવડાવવા માટે વિકલ્પ ખુલ્લો રાખતા. કાં તો મોટાકાકાની સાથે જવાનું અથવા ઠાસરા – દેવગઢ બારિઆ પહોંચીને તૈયાર કરાવવાના.

હસુકાકી મારામાં વિશ્વાસ પણ ગજબનો મુકતા. સંદીપભાઈના અમેરિકા ગયા પછીના સમયમાં ઉનાળા વૅકેશનમાં અમદાવાદ જતો ત્યારે ઇપ્સિતભાઈ – વિનીતભાઈ રાત્રે મોડે સુધી વાંચતા હોય. અગાસીમાં આવીને સુઈ ગયા હોય તેની સવારે જોઇએ ત્યારે જ ખબર પડે. (તેમની નજીકમાં પાળેલું પપી રૉકી પણ સોડ તાણીને સૂતું હોય.) સવારનું દૂધ લેવા જવા માટે કાકીએ રીતસરના બન્ને ભાઇઓને કાલાવાલા કરવા પડે. એકવાર સવારના પહોરમાં કાકી મને જ સાથે લઈ ગયા. આકાશવાણીની સામે ‘નવદીપ’ બિલ્ડીંગની લાઇનમાં આજે જ્યાં ‘બૅન્ક ઓફ બરોડા’ની બ્રાન્ચ છે તેની ફૂટપાથ પર ‘આબાદ ડેરી’ની દૂધની કેબીન હતી. મને કહે ‘બાબા, કાલથી મને અહીંથી દૂધ લાવી આપજે.’ ભલે બહુ થોડા દિવસ માટે પણ ઘરથી દૂર એકલો કોઈ વસ્તુ ખરીદવા, ઘરની જરૂરિઆતની ચીજવસ્તુ લેવા અમદાવાદ જેવા શહેરમાં હું એકલો ફરું છું તેનો મને જબરો રોમાંચ થતો. કદાચ આત્મવિશ્વાસ પ્રગટવો કે પ્રક્ટાવવાનું કામ આવી નાની-નાની વાતોથી જ થતું હશે.

યુવાન – યુવતીઓ વચ્ચે કે નવદંપતી વચ્ચે હવે વપરાઇને લપટો પડી ગયેલો શબ્દ ‘લોંગડ્રાઇવ’ મેં પહેલીવાર કાકીના મોંઢે એંસીના દાયકામાં સાંભળ્યો હતો અને તેનો સંદર્ભ પણ આજના જેવો નહોતો. ક્યાંથી હોય? વૅકેશન દરમિયાન જ જસુફોઈ – કાન્તિફુઆના ઘરે શાહીબાગ કે ચંપાફોઈ – અરવિંદફુઆના ઘરે રાણીપ કોઈ એક દિવસ સાંજના સમયે પારિવારિક ભોજનનો કાર્યક્રમ બને. દૂર સાબરમતી રહેતા વસુફોઈનો પરિવાર (નવીનફુઆ, નીતા-લીના-ગોપીબહેન અને દિવ્યાંગ) વાહનવ્યવહારના ટાંચા સાધનો વચ્ચે પણ સમયસર આવી પહોંચ્યો હોય. ભોજન અને એ પછીની વ્યવસ્થાઓ આટોપવાનું કામ કરતા મોડું થાય એટલે વસુફોઈ – નવીનફુઆ માટે મોડે સુધી રોકાવાનું શક્ય ન હોય. કેમ કે રિક્ષા મળશે કે નહીં તેની ચિંતા હોય. રિક્ષાવાળો સાબરમતી આવવાની રાત્રે ‘ના’ પાડી શકે એટલું તો એ દૂર હતું જ. પણ હસુકાકી જેનું નામ. તેમની ચિંતા દૂર કરતા તરત કહે કે, ‘નવીનભાઈ...વસુબહેન...હું ’ને તમારા ભાઈ...ભલે ગમે તેટલું મોડું થાય...ગાડીમાં સાબરમતી મુકી જઇશું...અમારે એ બહાને લોંગડ્રાઇવ થઈ જશે.’

દસથી પંદર દિવસ માટે મોટાકાકા – હસુકાકી સાથે અમદાવાદ રહેવાનું થતું. મને યાદ નથી આવતું કે પાછા મોકલતી વખતે એમણે કદી કોઈનો સંગાથ શોધવાનો પ્રયત્ન કર્યો હોય. મોટેભાગે કાકી જાતે જ મુકવા આવતા. કહે પણ ખરા કે ‘એ બહાને મને ગોધરા જવા મળશે.’ હા, ભારતમાં તેમને ત્રણ શહેરો પ્રિય હતા. ગોધરા, અમદાવાદ અને શ્રીનાથજી. ગોધરા જતી વખતે વચ્ચે યાત્રાધામ ડાકોરનું બસ સ્ટેશન એવું આવે કે જ્યાં બસ પંદર-વીસ મિનિટ જેટલો લાંબો સમય ઊભી રહે. શુકનના દર્શન કરાવવા કે ‘છેડાછેડી’ માટે હાથમાં તેડેલા બાળ વર-કન્યાને લઈને ફરતા આદિવાસી માતા-પિતાનું દ્રશ્ય બસમાં બેઠા-બેઠા જ જોવા મળે. એ જોઇને કાકી બહુ હરખથી કહેતા કે, ‘બાબા, તને આ રીતે પરણાવવાનો છે.’

પિસ્તાલીસ પાર કર્યા પછી આ સઘળું યાદ કરવાનું નિમિત્ત હસુકાકીની વિદાય બની તેના દુઃખ અને આનંદનું પ્રમાણ મારા પક્ષે એકસરખું છે. દસ વર્ષની ઉંમરે ભણવા માટે સાથે લઈ જવા આવેલા, પેકિંગ થયેલી ઘરવખરી વચ્ચે મારી સ્કૂલબેગને શોધતા અને જો મળે તો હાથમાં લઈ લેવા તત્પર કાકીને કે એ સમયને હું ભૂલી શકતો નથી. આ લખું છું ત્યાં સુધી મને હંમેશા એવું જ લાગ્યું છે કે ભલે થોડા વર્ષો માટે ખરી પણ તેમના હાથે ઘડાયેલી જિંદગી જુદી હોત. એમ થઈ ન શક્યું તેનો અફસોસ.

કાકી ખાસ્સા પ્રભાવક પણ હતા. તેમના ત્રણ પુત્રો કે ભાણા – ભત્રીજાઓ ઊંચાઇની બાબતમાં તેમને આંબવા લાગ્યા હતા પણ મજાક – મશ્કરીનો વખત ન હોય એ સિવાયના સમયમાં તેમની સાથે એક અંતર જાળવીને વાત કરવી પડતી એવો મારો ખ્યાલ છે. મારા પપ્પા રોકડા પાંચ વર્ષ તેમની સાથે પૂનામાં રહ્યા હતા. પ્રભાવમાં ન આવ્યા હોય તેની જ નવાઈ ગણાવી જોઇએ. એક વખત એવું બન્યું કે મોટાકાકા અને ત્રણેય દિકરાઓની ગેરહાજરીમાં દિવાળી નિમિત્તે ઘરના રસોડાના માળિયાની સાફસફાઈ કરવાનું કામ કાકીએ કોઇની પણ મદદ લીધા વિના જાતે જ ઉપાડી લીધું. નિસરણી કે ટેબલ ખસી જવાને કારણે તેઓ લગભગ સાતેક ફીટની ઊંચાઇએથી પડી ગયા. ગંભીર રીતે ઇજાગ્રસ્ત થયા અને તેની સારવાર પણ લાંબી ચાલી હતી. તેના દુઃખાવાની અસર તો આજીવન રહી.

આ ઘટનાની પપ્પા પર એવી અસર પડી કે એ પછી તેઓ મમ્મીને કદી માળિયા પર સાફસૂફી માટે એકલી ન ચઢવા દેતા. એ કામ થવાનું હોય ત્યારે પોતાની હાજરી અનિવાર્ય ગણતા પપ્પા જ્યારે અમદાવાદમાં પોતાનું મકાન લેવાની તપાસ કરતા ત્યારે ટેનામેન્ટ કે અપાર્ટમન્ટ માળિયાની સગવડ વિનાના હોય તો એવા મકાનને ખરીદવા પ્રાયોરિટી આપતા. એવું માળિયા વગરનું મકાન અમદાવાદમાં મળ્યું નહિ એ જુદી વાત છે. હા, અમદાવાદથી બદલી પામેલા પપ્પાને ફરી એકવાર પ્રમોશન સાથે બદલી મળી અને તે પણ અમદાવાદ – વડોદરા જેવા શહેરમાં જ થાય તેવા સંજોગો ઊભા થયા. પહેલી પસંદગી તો અમદાવાદ શહેરની જ હોયને?

પ્રમોશન સાથે ફરી એક વાર બદલી પામેલા પપ્પા સાથે 1986માં અમદાવાદ આવવાનું થયું. નવેસરથી આશા જાગી કે હવે કાકી સાથે કે તેમની નજીક રહેવા મળશે. જો કે પારિવારિક કારણસર પૌત્ર નીલ (સંદીપભાઈનો પુત્ર અને હું જેના પરિચયમાં આવ્યો તે પરિવારની ત્રીજી પેઢીનું પ્રથમ સંતાન)ની સંભાળ લેવાની જરૂર ઊભી થતા હસુકાકીને 1987માં પ્રથમવાર અમેરિકા જવાનું થયું. આરંભે એમ લાગતું હતું કે આ એક હંગામી વ્યવસ્થા છે પરંતુ બદલાતા સંજોગો વચ્ચે પહેલા કાકી, પારૂલભાભી, કાકા અને છેલ્લે ઇપ્સિત – વિનીતભાઈ પણ અમેરિકા સ્થાયી થતા તેમનું અમેરિકામાં રહેવું કાયમી થઈ ગયું.

એ જમાનો રામાનંદ સાગરની ‘રામાયણ’ સિરીઅલનો હતો. ‘દૂરદર્શન’ પર પ્રસારિત થતી ટી.વી. સિરિઅલ કાકી નિયમિત જોતા. પહેલીવાર અમેરિકા જતા અગાઉ મને કહે કે ‘બાબા, તું મને આ સિરિઅલની વાર્તા કેવી રીતે આગળ વધે છે તે પત્ર લખીને જણાવતો રહેજે.’ આમ તો સંત તુલસીદાસની પ્રસિધ્ધ કૃતિ ને હિન્દુ ધર્મના ગ્રંથ એવા ‘રામાયણ’ના સૈકાઓથી ચાલી આવતા કથાનકમાં રામાનંદ સાગર નવું શું જણાવવાના હતા? પણ કાકીની ઇંતજારીને કારણે મને તેમને પત્રો લખવાની ટેવ પડી. ધીરે-ધીરે એમાં અમદાવાદની, ગુજરાતની, ભારતની સમાચાર જોગ ઘટનાઓને ઉમેરતો ગયો. પરિવારનજનોના સારા – માઠા જેવા હોય તેવા સમાચારો પણ લખતો. એ બધું વાંચવાની તેમને મઝા પડે છે એમ તરત મને ફોન કરીને જણાવતા અથવા કાકા પાસે પત્રના જવાબમાં લખાવડાવતા. મને પણ એમને પત્ર લખવાનો એવો આનંદ આવતો કે બે-ત્રણ પાનાથી શરૂ થયેલા પત્રો પછી છ-સાત પાના સુધી પહોંચ્યા હતા. સંદેશાવ્યવહારની સગવડો વધતાં અને ખાસ તો સસ્તા દરના ઇન્ટરનેટ ટેલિફોનનો વ્યાપ વધતાં પત્ર લખવાનું મારા પક્ષે ઓછું થતું ચાલ્યું. જો કે કાકી જેનું નામ...મને હંમેશા કહેતા રહેતા કે મારી એકલીના માટે પણ તું પત્ર લખ. જો કે ઇ-મેલ, ફેસબુક, ચેટીંગ અને વોટ્સઅપના જમાનામાં એ કદી શક્ય ન બન્યું.

મારી મમ્મી (સુધા પ્રફુલ મોદી) તેના લગ્નને યાદ કરતી વખતે પણ મહત્તમ રીતે તો કાકીને જ યાદ કરે છે. જૂની વાતોને સંભારતા મને – શિલ્પાને કહે છે કે, ‘આ મોદી કુટુંબમાં હું વીસ વર્ષની ઉંમરે પરણીને આવી ત્યારે તો મોટાભાઈ-ભાભીના લગ્નને પંદર ઉપરાંત વર્ષ થઈ ગયા હતા. સૌથી મોટા સંદીપભાઈ હાઇસ્કૂલથી આગળ ભણતા હતા.’ (હસમુખકાકા અને હસિતાકાકીની લગ્ન તારીખ : 13 ડિસેમ્બર 1949) ત્રણ સંતાનોના ખુદના પરિવારની સાથે એક નાના ભાઈ અને ચાર બહેનોના પરિવારની ઘણી બધી સાંસારિક જવાબદારીઓને નિભાવવાની સાથે કાકા-કાકીએ તેનું નવા પરિવારને જરૂરી એવું ઘડતર કર્યું, કયા સંજોગોમાં સાચવી અને જરૂર પડી ત્યાં છત્ર બનીને મા-બાપની જેમ જ ઊભા રહ્યા તેની વાતો કરતા મમ્મી થાકતી નથી.

શિલ્પા સાથે વિવાહ થયો તેને થોડો સમય વીત્યે લગ્નની તારીખ પણ નક્કી થઈ. શક્ય હોય તેવી તમામ સાદગીને અપનાવીને લગ્ન કરવા એવું અમારા બન્નેના પક્ષે દંપતિ બન્યા અગાઉથી નક્કી હતું. પરિવારજનોની મને-કમને પણ તેમાં સંમતિ હતી. આ બધું જ જાણતા હોવા છતાં હસુકાકી મોટાકાકાને ખાસ આગ્રહ કરી અમદાવાદ સુધી લઈ આવ્યા તે અમારા ચાર વ્યક્તિના પરિવાર માટે અતિ આનંદની ઘટના બની રહી. કદાચ એ જ કારણ હતું કે સાદાઈનો ખ્યાલ છતાં તેમની ઉપસ્થિતિને વધાવવા અમે મેરેજ રિસેપ્શન તેની પરંપરાગત શૈલીમાં નહીં પરંતુ મિત્રો – સગાં – સંબંધીઓ સૌ એક-બીજાને મળી શકે એ વિચારથી જ એક નાનકડો મેળાવડો લગ્નની સાંજે જ આયોજિત કર્યો હતો. કાકીએ તેમના આ લાડકા ‘બાબા’ને સાદાઇથી લગ્ન કરવાના ઇરાદાથી ચલિત કરવાનો એક પણ પ્રયત્ન કર્યો નહોતો. એમ કરવું તેમના હકમાં હતું છતાં મારા વિચાર નીચે અન્ડરલાઇન કરી કાકા-કાકીએ મને મોટી રાહત કરી આપી હતી.

ઘરની નજીકમાં આવેલી કોઈ જગ્યાએ પહોંચવા કે ઘર નજીક રહેતા તેમના (કાકીના) મામાને મળવા માટે કાઇનેટિક હોન્ડા સ્કૂટર પાછળ બેસવાની ફરમાઇશ કરતા કાકીને મારાથી પણ ઓછો પરિચય ધરાવતી શિલ્પા ભૂલી શકતી નથી. (કાઇનેટિક હોન્ડા પર બેઠેલા કાકી ઇપ્સિતભાઈની ઇન્ડ-સુઝુકી મોટર સાઇકલ પર બેસતા હતા એ દિવસોની યાદ અપાવતા હતા.) તેમણે આપેલી કેટલીક કિચન ટીપ્સને પણ શિલ્પાએ ગાંઠે બાંધી છે. ‘બાબા, તું અમેરિકા આવવાનો પ્રયત્ન તો કરી જો’ એમ અનેકવાર કહેતા કાકીને હું કાયમ કહેતો કે મારા એટલા બધા ભાઇઓ – બહેનો અમેરિકામાં છે કે તેઓ અહીં આવે ત્યારે ‘આવો’ કહેનારું પણ કોઈ જોઇશેને? એટલા માટે પણ મને અહીં ભારતમાં – અમદાવાદમાં રહેવા દો. અને આમ કાકી માની જતા. ઘણી બધી વાતે માની જતા કાકી મંદિરે નહીં જવાની કે નાથદ્વારાની ગીરદીમાં દર્શને નહીં જવા બાબતે કોઈની સલાહ ન માનતા. મોટાકાકા કહે તો પણ નહીં. મોટાકાકા આવી સલાહ મશ્કરીના અંદાજમાં જ આપે છે એવું પામી ગયેલા તેમના સહીતના અમે સૌ કોઈ ભાણા – ભત્રીજાઓ એમની તરફેણમાં દલીલો કરતા ત્યારે કાકી રાજી – રાજી થઈ જતા.

હા, એમને ખુશ કરી દે...રાજી રાખે તેવા ત્રણ સ્થળો ભારતમાં હતા – ગોધરા / Godhra, અમદાવાદ / Ahmedabad અને નાથદ્વારા / Nathdwara. અમેરિકામાં એવા ત્રણ સ્થળો તે લાન્સિંગ / Lansing, રાલે / Raleigh અને સિનસિનાટી / Cincinnati...ત્રણ દિકરાઓના ઘર. પત્રમાં કે ફોનની વાતચીતમાં ‘શ્રીનાથજી’ના દર્શને સાથે જવું છે એવી તેમની ઇચ્છા જુદા-જુદા કારણોસર તેમની ભારત મુલાકાત વખતે શક્ય નહોતી બની. હા, સાથે ગોધરા જવાનું એકથી વધુ વાર શક્ય બન્યું હતું.

કેટલીક ઘટનાઓની જીવનભર અસર અથવા તો યાદ કાયમ રહે છે એવું મેં મારી બાબતમાં નોંધ્યું છે. કેમ અને તે સારું છે કે ખરાબ તેની મને ખબર નથી અને એવી કોઈ ફોર્મ્યૂલા હોય તો તે કેટલી જડબેસલાક છે તેની મને માહિતી નથી. વાત એમ છે કે ગોધરા પહોંચીએ તે પહેલા ડાકોરની એક મુલાકાતમાં દર્શન કર્યા પછી કારની પાછળની સીટમાં તેઓ પૂર્ણપણે બેસી જાય એવી કોઈ દરકાર રાખ્યા વગર જ ડ્રાઇવરે ગાડી સહેજ આંચકા સાથે ચલાવી અને કાકી પડી ગયા. કોઈ ઇજા વગર બચી ગયા, સલામત હતા. એ પછી મેં તેમને કારમાં બેસાડ્યા એ સાથે જ એમણે મને દરવાજો બંધ કરતો અટકાવી દીધો. મને કહે, ‘ના. દરવાજો હું જાતે જ બંધ કરીશ. અમેરિકામાં કારમાં બેસતી વખતે કોઈ બીજાએ દરવાજો બંધ કર્યો તો મારી આંગળી ચગદાઈ ગઈ હતી.’ એમ કહીને તેમણે મને કારના દરવાજા અને બોડી વચ્ચે પીસાઇને વાંકી વળી ગયેલી ઇજાગ્રસ્ત આંગળી બતાવી. આ ઘટના જાણ્યા પહેલાથી કાર ચલાવતો હું તેમની આ વાત સાંભળ્યા પછી પણ ગાડી તો ચલાવું જ છું. પણ હવે ગાડીમાં બેસનાર સૌ બરાબર બેસી-ગોઠવાઈ ગયા છે તેની ખાતરી કર્યા પછી હું છેલ્લે જ ડ્રાઇવર સીટ પર બેસું છું. અને હા, દરવાજો પણ જે-તે વ્યક્તિને જ બંધ કરવા દઉં છું. દરકાર ગણો તો એ અને શીખવાનું ગણો તો એ પણ તે અજાણતાં પણ હું શીખ્યો છું તો કાકીની આ વીતકકથા પરથી. આ ઘટના – વાતને તેમના પ્રભાવ તરીકે પણ ખતવી શકાય એમ છે. એટલા માટે કે તેમનો આવો પ્રભાવ મારા પપ્પા પર પણ હતો જે વાતનો આગળ ઉલ્લેખ કર્યો છે. મોટા ભાઈ અને ચાર મોટી બહેનોના પરિવારમાં પપ્પાને ‘પ્રફુલભાઈ’નું માનાર્થે સંબોધન કરનાર એક જ વ્યક્તિ હતા – હસિતા હસમુખ શાહ. માત્ર અમારા જ નહીં, ઘણા બધાના સુખનું સરનામું એવા હસુકાકીને અલવિદા.
(તસવીર : શાહ પરિવારના સૌજન્યથી)


Saturday, April 08, 2017

ફેસબુક : ફન, ફંડાઝ અને ફેક્ટ્સ (માર્ચ – 2017)

[caption id="attachment_48468" align="aligncenter" width="225"] (માર્ચ – 2017)[/caption]

સોશિયલ નેટવર્કિંગ સાઇટ પર જે કંઈ લખાય તેના અસ્તિત્વનું માપ સેકન્ડ – મિનિટોથી શરૂ કરીને થોડા કલાકો સુધી લંબાવી શકાય. પછી?...પછી એને ભૂલી જવાનું. આદર્શ વસ્તુસ્થિતિ એને ભૂલી જવામાં જ છે. પરંતુ અહીં વેબસાઇટની દિવાલ પર તેને કોપી-પેસ્ટ કરવા પાછળના બે આશય છે.

એક તે એનું અસ્તિત્વ થોડા મહિના-માસ લંબાવવાનું અને બીજો તે જેઓ સોશિયલ નેટવર્કિંગ જગતમાં દાખલ નથી થયા અથવા દાખલ થયા પછી દૂર થયા છે તેમના સુધી પહોંચવાનો.

આ રીતે દર મહિને Control ‘A’ – Control ‘C’ – Control ‘V’ની મદદથી રજૂ થવાના વિચારને 2012માં અમલમાં મૂક્યા પછી તેને નિયમિત કરતાં એ ક્રમમાં આ 77મી વેબપોસ્ટ છે.

2010ના વર્ષની એક અને 2011થી 2016ના છ વર્ષની મહિનાવાર સ્ટેટસ પ્રોફાઇલ પોસ્ટ રજૂ કર્યા પછી પ્રસ્તુત છે હવે માર્ચ – 2017. જે તે દિવસના વાર, તારીખ અને સમયના ઉલ્લેખ નીચે એ દિવસનું ‘સ્ટેટસ અપડેટ’ છે. ‘ફેસબુક’ / FACEBOOK પર આવા દરેક સ્ટેટસ અપડેટ સાથે મારું નામ અને કૌંસમાં ગામનું નામ ‘અમદાવાદ’ / Ahmedabad એમ લખતો હોઉં છું પરંતુ અહીં એમ કરવું જરૂરી નથી લાગતું. હા, ડમડમબાબા એ લેખકના અસ્તિત્વનો જ એક ભાગ છે.

આભાર.

 

(Friday, 3 March 2017 at 09:00am)

ડમડમબાબાનું તદ્દન નવું અને તદ્દન ચોંકાવનારું સંશોધન...

અમદાવાદ કે તેના જેવા શહેરોમાં પાંચ ચોરસ કિલોમીટરના વિસ્તારમાં પાણીપુરીના પંદર ખુમચા લાગેલા હોય તો દરિયાકિનારાની રેતી અને શહેરની ધૂળ-માટીમાં ખારાશનું એકસરખું પ્રમાણ જોવા મળે છે.

લિ. સોલ્ટ કમિશનર

* * * * * * *

(Monday, 6 March 2017 at 05:00pm)

ગુજરાતમાં આયોજિત હિન્દી - પૉપ મ્યુઝિકની લાઇવ કોન્સર્ટમાં 'લાઇવ ઢોકળા'ના કાઉન્ટરની ગેરહાજરીથી વડાપ્રધાન ચિંતીત. સમસ્યાનો ઉકેલ લાવવા તાકીદે બે દિવસના ગુજરાત પ્રવાસનું આયોજન.

લિ. લાઇવ ઢોકળાનો કારીગર

* * * * * * *

(આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસ : Wednesday, 8 March 2017 at 08:30am)

પબ્લિક ડિલીંગ કાઉન્ટર પર ફરજ નિભાવતા જાહેર જનતા સાથે ઉધ્ધતાઈ – તોછડાઈભર્યું વર્તન કરતા બીએસએનએલ, બૅન્કો અને સરકારી વિભાગોની કર્મયોગી બહેનો સિવાયની જગતભરની મહિલાઓઓને ‘આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસ’ની શુભેચ્છા.

લિ. બહેનોનો પાણીપુરીવાળો ભૈયાજી

* * * * * * *

(Wednesday, 8 March 2017 at 06:40pm)

મોંઘા ભાવની ગુજરાતી થાળી પીરસવા માટે જાણીતી અમદાવાદની ‘ગોરધન થાળ’ લોજ બસો બેઠકોની ક્ષમતા સામે મહિલા આગંતુકો માટે એક અલગ વૉશરૂમ પણ બનાવી શકતી નથી. ચાર બાય ચાર ફીટના બાથરૂમની બહાર રાહ જોતી એક પણ મહિલાના ‘ગોરધન’ને આ પરિસ્થિતિ સામે વાંધો પડતો નથી...એ તો કેવી અજબ જેવી વાત છે.

લિ. ગોરધન મહારાજ

* * * * * * *

(Friday, 10 March 2017 at 08:45am)

નવથી બાર મહિના માટે કરારબધ્ધ મહિલા મારફત સંતાનસુખ પ્રાપ્તિ – ‘સરોગસી’ની વાત કહેતી ગુજરાતી ફિલમ ‘કૂખ’ થિએટરમાં પૂરો એક મહિનો પણ ના ચાલી.

લિ. કાશીનો દીકરો – ઓલ ટાઇમ ગ્રેટ ગુજરાતી ફિલ્મ

* * * * * * *

(Tuesday, 14 March 2017 at 08:40pm)

ઉત્તર પ્રદેશના પંચોતેર (75) જિલ્લા વચ્ચે સાત (7) વિધાનસભા બેઠકો પર કૉંગ્રેસના ઉમેદવારોને વિજેતા બનાવવા બદલ હું આપનો આભારી છું.

લિ. સાત અક્ષરનું નામ – રાહુલ ગાંધી ‘પપ્પુ’

* * * * * * *

[caption id="attachment_48465" align="alignright" width="150"] બોબી ડાર્લિંગ[/caption]

(Friday, 17 March 2017 at 09:09am)

ગુજરાતી ફિલ્મ ‘ઠન ઠન ગોપાલ’ના અભિનેતા જયકર ભોજકની એક્ટિંગ હિન્દી ફિલ્મોના અભિનેતા બોબી ડાર્લિંગના અભિનયની યાદ અપાવે છે.

લિ. બોબી ગોપાલ બાબા

* * * * * * *

[caption id="attachment_48478" align="alignleft" width="150"] યોગી આદિત્યનાથ (મુખ્યમંત્રી, ઉત્તર પ્રદેશ)[/caption]

(Sunday, 19 March 2017 at 06:10pm)

સ્વતંત્રતાના સીત્તેરમે વર્ષે પણ ઉત્તર પ્રદેશને પૅન્ટ – શર્ટ પહેરતા મુખ્યમંત્રી ના મળ્યા.

લિ. ડેનિમ વિકાસ યોગી

* * * * * * *

(Tuesday, 21 March 2017 at 08:04pm)

મોડી રાત્રે કે વહેલી સવારે શેરીના કૂતરાં જોરશોરથી ભસતાં હોય ત્યારે સાંભળનારે ગુસ્સે ન થવું...

...એમ સમજવું કે બાર – સાડા બાર કલાકના ટાઇમ ડિફરન્સને ગણતરીમાં લઇને તેઓ પરદેશ વસતા આપના સ્વજનો અને શ્વજનોને ‘સબ સલામત’ અથવા ‘જાગતે રહો’નો સંદેશો પહોંચાડવા શક્ય તમામ જોર લગાવી રહ્યા છે.

લિ. શ્વાનનો સ્વજન

* * * * * * *

[caption id="attachment_48466" align="alignright" width="150"] દીપક દેસાઈ[/caption]

(Thursday, 23 March 2017 at 09:20am)

ગુરૂ‘વાર’ એટલે ઘંટાલ ગુરૂનો ‘વારો’ કાઢવો : ભાગ – 1

દૂરદર્શનની ગુજરાત ચેનલનું નામ ‘ગિરનાર’ છે...પરંતુ...અંબાલાલ પટેલના અંતેવાસી દીપક દેસાઈ ચેનલનો ટાઇમ સ્લોટ ઊંચા ભાવે ખરીદીને સાવ તળિયાનો બકવાસ કરે છે.

લિ. ઠોઠ આત્મજ્ઞાની

* * * * * * *

[caption id="attachment_48474" align="alignleft" width="300"] નવજોતસિંહ સિધ્ધુ[/caption]

(Friday, 24 March 2017 at 09:09am)

નવજોતસિંહ સિધ્ધુ કોઈ પણ એક જ જગ્યાએ સહન થાય એમ છે.

લિ. પંજાબ વિધાનસભાનું સ્પીકર અને કપિલ શર્માના ટ્રેજિડિ – કોમિડિ શૉનું માઇક.

તા.ક. ‘પંજાબ વિધાનસભાના સ્પીકરની ચૂંટણી હજી થઈ નથી’ તેવા ટેક્નિકલ મુદ્દા ઉપસ્થિત ન કરવા વિનંતી છે.

લિખિતંગના લિખિતંગ, પંજાબ વિધાનસભાના ભૂતપૂર્વ સ્પીકરોનું (ક)મંડળ

* * * * * * *

(વિશ્વ રંગભૂમિ દિવસ : Monday, 27 March 2017 at 04:20pm)

“જ્ઞાતિપ્રથા અને સામાજિક કુરિવાજોની વિરૂધ્ધમાં મત પ્રકટ કરતું અમારું નાટક જોવા જરૂર આવજો.”

“ચોક્કસ. આયોજક કોણ છે?”

“ન્યૂ યોર્ક નગર નાગર મંડળ.”

ડમડમબાબા ડાયલૉગ સિરીઝ.....

* * * * * * *

(Thursday, 30 March 2017 at 10:05am)

આજથી શરૂ થતી સવાલોની તદ્દન નવી શ્રેણી : ભાગ – 1

જિજ્ઞાસુને જાણકારી આપો Biren Kothari / https://www.facebook.com/biren.kothari.37

Sir, કેટ મિડલટન Madam બૅન્કમાં ક્લિઅરિંગનો ચેક ભરવા જાય ત્યારે સોનાની ટાંકણીનો ઉપયોગ કરે છે તે વાત સાચી છે?

લિ. પ્રશ્નકર્તા જિજ્ઞાસુ ઝવેરી

તા.ક. ચેક ક્લિઅરિંગથી ખાતામાં ક્રેડિટ મેળવવા ચાલુ બૅન્કનો વર્તમાન નાણાકીય વર્ષનો આજે છેલ્લો દિવસ છે.

લિખિતંગના લિખિતંગ – ‘ચાલુ બૅન્કનો’ એટલે ‘ચાલુ’ એ અર્થમાં નહીં પણ ખુલ્લી બૅન્ક...એ અર્થમાં.

આપના વિશ્વાસુ...બ્રુનેઇના સુલતાન, વૉરેન બફેટ અને બીલ ગેટસ્ (સોનાની સાદી ટાંકણી વપરાશકર્તાઓના મંડળ GoPiBaTના પ્રતિનિધિઓ)

ગોપીબાત à GoPiBaT = Golden Pin users in Banking Transactions

* * * * * * *

(Friday, 31 March 2017 at 12:34pm)

બૅલેન્સ શીટ ફાઇનલ કરવામાં આજ સાંજથી લોચા શરૂ થવાના છે...

Paytm ક્રેડિટ બૅલેન્સને Cash on Hand કહેવાની કે ડિજિટલ રોકડ?

લિ. ચાર્ટર્ડ પ્લેનમાં ફરતો ચાર્ટર્ડ અકાઉન્ટન્ટ

 

ગયા મહિને અહીં મુકેલી ફેબ્રુઆરી – 2017ના પ્રોફાઇલ સ્ટેટસની પોસ્ટ લિંક આ રહી –

http://binitmodi.com/2017/03/%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AA%AC%E0%AB%81%E0%AA%95-%E0%AA%AB%E0%AA%A8-%E0%AA%AB%E0%AA%82%E0%AA%A1%E0%AA%BE%E0%AA%9D-%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87-%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%9F-76/

 

.....તેમજ ગત વર્ષોમાં અહીં મુકેલી માર્ચ – 2011, માર્ચ – 2012 (બે ભાગમાં), માર્ચ – 2013, માર્ચ – 2014, માર્ચ – 2015 તેમજ માર્ચ – 2016ના પ્રોફાઇલ સ્ટેટસની પોસ્ટ લિંક અનુક્રમે આ રહી –

http://binitmodi.com/2013/04/%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AA%AC%E0%AB%81%E0%AA%95-%E0%AA%AB%E0%AA%A8-%E0%AA%AB%E0%AA%82%E0%AA%A1%E0%AA%BE%E0%AA%9D-%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87-%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%9F-49/
http://binitmodi.com/2013/04/%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AA%AC%E0%AB%81%E0%AA%95-%E0%AA%AB%E0%AA%A8-%E0%AA%AB%E0%AA%82%E0%AA%A1%E0%AA%BE%E0%AA%9D-%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87-%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%9F-51/
http://binitmodi.com/2013/04/%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AA%AC%E0%AB%81%E0%AA%95-%E0%AA%AB%E0%AA%A8-%E0%AA%AB%E0%AA%82%E0%AA%A1%E0%AA%BE%E0%AA%9D-%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87-%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%9F-50/
http://binitmodi.com/2013/04/%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AA%AC%E0%AB%81%E0%AA%95-%E0%AA%AB%E0%AA%A8-%E0%AA%AB%E0%AA%82%E0%AA%A1%E0%AA%BE%E0%AA%9D-%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87-%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%9F-52/
http://binitmodi.com/2014/04/%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AA%AC%E0%AB%81%E0%AA%95-%E0%AA%AB%E0%AA%A8-%E0%AA%AB%E0%AA%82%E0%AA%A1%E0%AA%BE%E0%AA%9D-%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87-%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%9F-31/

 

http://binitmodi.com/2015/04/%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AA%AC%E0%AB%81%E0%AA%95-%E0%AA%AB%E0%AA%A8-%E0%AA%AB%E0%AA%82%E0%AA%A1%E0%AA%BE%E0%AA%9D-%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87-%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%9F-19/

 

http://binitmodi.com/2016/04/%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AA%AC%E0%AB%81%E0%AA%95-%E0%AA%AB%E0%AA%A8-%E0%AA%AB%E0%AA%82%E0%AA%A1%E0%AA%BE%E0%AA%9D-%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87-%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%9F-7/

 

(સંબંધિત તસવીરો અને ઇમિજસ : નેટ પરથી)

Monday, March 27, 2017

ફેસબુક : ફન, ફંડાઝ અને ફેક્ટ્સ (ફેબ્રુઆરી – 2017)

[caption id="attachment_48449" align="aligncenter" width="225"] (ફેબ્રુઆરી – 2017)[/caption]

સોશિયલ નેટવર્કિંગ સાઇટ પર જે કંઈ લખાય તેના અસ્તિત્વનું માપ સેકન્ડ – મિનિટોથી શરૂ કરીને થોડા કલાકો સુધી લંબાવી શકાય. પછી?...પછી એને ભૂલી જવાનું. આદર્શ વસ્તુસ્થિતિ એને ભૂલી જવામાં જ છે. પરંતુ અહીં વેબસાઇટની દિવાલ પર તેને કોપી-પેસ્ટ કરવા પાછળના બે આશય છે.

એક તે એનું અસ્તિત્વ થોડા મહિના-માસ લંબાવવાનું અને બીજો તે જેઓ સોશિયલ નેટવર્કિંગ જગતમાં દાખલ નથી થયા અથવા દાખલ થયા પછી દૂર થયા છે તેમના સુધી પહોંચવાનો.

આ રીતે દર મહિને Control ‘A’ – Control ‘C’ – Control ‘V’ની મદદથી રજૂ થવાના વિચારને 2012માં અમલમાં મૂક્યા પછી તેને નિયમિત કરતાં એ ક્રમમાં આ 76મી વેબપોસ્ટ છે.

2010ના વર્ષની એક અને 2011થી 2016ના છ વર્ષની મહિનાવાર સ્ટેટસ પ્રોફાઇલ પોસ્ટ રજૂ કર્યા પછી પ્રસ્તુત છે હવે ફેબ્રુઆરી – 2017. જે તે દિવસના વાર, તારીખ અને સમયના ઉલ્લેખ નીચે એ દિવસનું ‘સ્ટેટસ અપડેટ’ છે. ‘ફેસબુક’ / FACEBOOK પર આવા દરેક સ્ટેટસ અપડેટ સાથે મારું નામ અને કૌંસમાં ગામનું નામ ‘અમદાવાદ’ / Ahmedabad એમ લખતો હોઉં છું પરંતુ અહીં એમ કરવું જરૂરી નથી લાગતું. હા, ડમડમબાબા એ લેખકના અસ્તિત્વનો જ એક ભાગ છે.

આભાર.

 

(Wednesday, 1 February 2017 at 09:55am)

“ફેસબુક પોસ્ટ પર મળેલી Likeનો શું મારે વઘાર કરવાનો છે?” ગુસ્સામાં બોલાયેલું આ વાક્ય સાંભળી ગયા પછી ગરમ મસાલાના એક ઉત્પાદક ખરેખર આવો મસાલો બનાવવાના સંશોધનમાં લાગી ગયા છે.

લિ. દિગ્દર્શક મનોજ શાહ અને અભિનેતા પ્રતિક ગાંધીના નાટક ‘મોહનનો મસાલો’નો દર્શક

* * * * * * *

(Tuesday, 7 February 2017 at 06:00pm)

મોબાઇલ ઇન્ટરનેટ ક્ષેત્રે ‘રિલાયન્સ – જિઓ’ના પ્રવેશ પછી અન્ય કંપનીના ડોંગલ વાપરનારને એક વાતનું સુખ થઈ ગયું છે...ઇન્ટરનેટ બંધ નથી કરવું પડતું...આપમેળે જ ડિસકનેક્ટ થઈ જાય છે. કનેક્શન ચાલુ રહે તો ‘રિલાયન્સ ફાઉન્ડેશન’ અને ‘જિઓ નેટ ઑફર’ના સંદેશા સંભળાવવામાં આવે છે અથવા પોપ-અપ થાય છે.

લિ. લૉ સ્પીડનું દંગલ

* * * * * * *

(Friday, 10 February 2017 at 11:15am)

ગુજરાતમાં અંગ્રેજી શિક્ષણની ગઈકાલ, આજ અને આવતીકાલ તેમજ ફિલ્મશાસ્ત્ર શીખવતી સંસ્થાઓનો વર્તમાન...

‘Pushpa, I hate tears…’ ડાયલૉગનું ગુજરાતી કરો.

‘પુષ્પા, હું આંસુઓને હેત કરું છું.’

લિ. લાટ સાહબ

* * * * * * *

[caption id="attachment_48455" align="alignright" width="150"] કાળો ડુંગર, ભૂજ - કચ્છ, ગુજરાત[/caption]

(Monday, 13 February 2017 at 07:30pm)

શિયાળાની મધ્યે ઠંડી વધતા સમાચારોમાં ખૂણે-ખાંચરે ચમકતું નલિયા શિયાળાના અંત ભાગે સમાચારની હેડલાઇનનો હિસ્સો બની ગયું છે.

લિ. કાળા ડુંગરનું શિયાળ

* * * * * * *

(Tuesday, 14 February 2017 at 11:40am)

વેલેન્ટાઇન ડે ઉજવ્યાના વર્ષો પછી ડોસા ડોસીને...

“આ ડાયબીટિઝની ગોળી અડધી કેવી રીતે કરવાની?”

“પેસ્ટ્રી અડધી કરીને મને ખવડાવતા હતા એ રીતે.”

લિ. ગુજરાતી ફિલમ ‘કેકથી કંકુ-ચોખા સુધી’નો બેકરી આર્ટિસ્ટ

* * * * * * *

(Thursday, 16 February 2017 at 08:35am)

ઈસરો ગમે તેટલા ઉપગ્રહો બનાવે અને અવકાશમાં તરતા મૂકે...એમાંનો એકપણ ઉપગ્રહ અમદાવાદના સાયન્સ સિટીની અંદર બેસાડી દેવાયેલા વૈજ્ઞાનિક સિધ્ધાંતો સમજાવતા ઊંધા-ચત્તા અવૈજ્ઞાનિક મોડલોની તસવીર કદી લઈ શકવાનું નથી.

લિ. ધકેલ પંચા દોઢસો @ સાયન્સ સિટી

* * * * * * *

(Friday, 17 February 2017 at 07:45pm)

ગુજરાતી ફિલ્મ 'સુપરસ્ટાર' માટે 100 ટકા કરમુક્તિનો અર્થ ફિલ્મ મફતમાં પણ જોયા બાદ ટિકિટની રકમના 100 ટકા રૂપિયા પરત મેળવવા એવો થાય છે.

લિ. મિક્ષ સમીક્ષક

* * * * * * *

[caption id="attachment_48460" align="alignright" width="299"] ગુણવંત શાહના લેખ સાથે પ્રકાશિત ફોટો કોલાજ (વિચારોના વૃંદાવનમાં : રવિવાર, 19 ફેબ્રુઆરી 2017)[/caption]

(Sunday, 19 February 2017 at 07:55pm)

કોઇપણ દ્રષ્ટિકોણથી જેને ફિલ્મ ગણવી કપરું કામ છે તેવા ગુજરાતી ચિત્રપટ ‘સુપરસ્ટાર’ને સર્વત્ર રીતે વખાણતા ગુણવંત શાહના લેખ સાથે મુકાયેલો પ્રેક્ષકો વગરના સિનેમાહોલનો ફોટો જ ફિલમને અપાયેલી સાચી અંજલિ છે.

લિ. ‘સસરા વૃંદાવનમાં તો જમાઈ વેટિકનમાં’ ગુજરાતી ફિલ્મનો સ્ક્રિપ્ટ રાઇટર

* * * * * * *

(Tuesday, 21 February 2017 at 11:40am)

ન પૂછો નાત-જાત, ન પૂછો કુળ મારું...

હું તો છું પંજાબી થાળીનો ગુજરાતી ભાષી પુત્તર...

* * * * * * *

[caption id="attachment_48452" align="alignleft" width="300"] મીડિઆ માઇકથી ઘેરાયેલા મંત્રી મહોદયા : હાથે પાટાપિંડી સાથે નિર્મલા વાધવાણી[/caption]

(Monday, 27 February 2017 at 11:11am)

ગુજરાત વિધાનસભામાં 23 ફેબ્રુઆરીએ ધારાસભ્યો વચ્ચે થયેલા ‘દંગલ’થી મતદાર – નાગરિકોને બે નવી વાત જાણવા મળી...

એક – વ્યવસાયી ડૉક્ટર, નરોડાના ધારાસભ્ય એવા નિર્મલાબહેને જમણી તરફ પડીને ઇજાગ્રસ્ત થયા હોવા છતાં પાટો ડાબા હાથ પર બંધાવ્યો.

બીજું – ઘટનાની ટીવી માધ્યમોને પ્રતિક્રિયા આપતી વખતે ગુજરાતના મહિલા અને બાળ કલ્યાણ રાજ્યમંત્રીનો હોદ્દો શોભાવતા નિર્મલાબહેન વાધવાણી ગુજરાતીમાં સરખા ઉચ્ચારવાળા બે વાક્યો પણ બોલી શકતા નથી.

લિ. સંયોજક – ગુજરાત વાંચે નિર્મળ ભાષા અભિયાન

* * * * * * *

(Monday, 27 February 2017 at 07:00pm)

તેરમી ગુજરાત વિધાનસભામાં 15 મહિલા ધારાસભ્યો બિરાજે છે. એમાં એક નામ પૂર્વ મુખ્યમંત્રી આનંદીબહેન પટેલનું પણ છે. પુરુષ ધારાસભ્યોએ મચાવેલા દંગલ - ગાળાગાળી સામે ગુજરાતના પાંચ મહિલા સાંસદો (લોકસભા) અને એક રાજ્યસભા સાંસદ શ્રીમતી સ્મૃતિ ઝુબીન ઇરાની સહિતના મૌનવ્રત પાળી રહ્યા છે.

આનંદીબહેન પટેલ કૌટુંબિક ભત્રીજાએ નિર્માણ કરેલી 'સુપરસ્ટાર' નામની વાહિયાત ફિલ્મના ડોર-ટુ-ડોર પ્રચારકાર્યમાં વ્યસ્ત છે.

લિ. સવારના સ્ટેટસનું અનુસંધાન અને 'રે અમે કોમળ કોમળ' ફિલમના ફાઇનાન્સરની ફોઈ

* * * * * * *

(Tuesday, 28 February 2017 at 06:30pm)

સુવેગા, લુના, હીરો મૅજેસ્ટિક, ટીવીએસ ચેમ્પ, કેડી-50 જેવા જૂના મોપેડની ટુલ કીટ સારી હાલતમાં ‘નેનો’ કારના ઉપયોગ માટે જથ્થાબંધ માત્રામાં ખરીદવાની છે. રસ ધરાવનાર (હલવાઈ ગયેલી) પાર્ટીઓ સંપર્ક કરે.

લિ. ડમડમ ટુલ્સ એન્ડ ટેલ્સ

તા.ક. ‘જિઓ’ સિવાયના નંબર પરથી ફોન કરવો જેથી સ્પષ્ટ વાત થઈ શકે.

 

ગયા મહિને અહીં મુકેલી જાન્યુઆરી – 2017ના પ્રોફાઇલ સ્ટેટસની પોસ્ટ લિંક આ રહી –

http://binitmodi.com/2017/02/%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AA%AC%E0%AB%81%E0%AA%95-%E0%AA%AB%E0%AA%A8-%E0%AA%AB%E0%AA%82%E0%AA%A1%E0%AA%BE%E0%AA%9D-%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87-%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%9F-75/

 

.....તેમજ ગત વર્ષોમાં અહીં મુકેલી ફેબ્રુઆરી – 2011, ફેબ્રુઆરી – 2012, ફેબ્રુઆરી – 2013, ફેબ્રુઆરી – 2014, ફેબ્રુઆરી – 2015 તેમજ ફેબ્રુઆરી – 2016ના પ્રોફાઇલ સ્ટેટસની પોસ્ટ લિંક અનુક્રમે આ રહી –

http://binitmodi.com/2013/03/%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AA%AC%E0%AB%81%E0%AA%95-%E0%AA%AB%E0%AA%A8-%E0%AA%AB%E0%AA%82%E0%AA%A1%E0%AA%BE%E0%AA%9D-%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87-%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%9F-53/
http://binitmodi.com/2013/03/%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AA%AC%E0%AB%81%E0%AA%95-%E0%AA%AB%E0%AA%A8-%E0%AA%AB%E0%AA%82%E0%AA%A1%E0%AA%BE%E0%AA%9D-%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87-%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%9F-54/
http://binitmodi.com/2013/03/%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AA%AC%E0%AB%81%E0%AA%95-%E0%AA%AB%E0%AA%A8-%E0%AA%AB%E0%AA%82%E0%AA%A1%E0%AA%BE%E0%AA%9D-%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87-%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%9F-55/
http://binitmodi.com/2014/03/%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AA%AC%E0%AB%81%E0%AA%95-%E0%AA%AB%E0%AA%A8-%E0%AA%AB%E0%AA%82%E0%AA%A1%E0%AA%BE%E0%AA%9D-%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87-%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%9F-32/
http://binitmodi.com/2015/03/%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AA%AC%E0%AB%81%E0%AA%95-%E0%AA%AB%E0%AA%A8-%E0%AA%AB%E0%AA%82%E0%AA%A1%E0%AA%BE%E0%AA%9D-%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87-%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%9F-20/

 

http://binitmodi.com/2016/03/%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%B8%E0%AA%AC%E0%AB%81%E0%AA%95-%E0%AA%AB%E0%AA%A8-%E0%AA%AB%E0%AA%82%E0%AA%A1%E0%AA%BE%E0%AA%9D-%E0%AA%85%E0%AA%A8%E0%AB%87-%E0%AA%AB%E0%AB%87%E0%AA%95%E0%AB%8D%E0%AA%9F-8/

 

(સંબંધિત તસવીરો અને ઇમિજસ : નેટ પરથી)

Wednesday, March 08, 2017

તારક મહેતા : પોસ્ટકાર્ડના પરિચયથી પડોશી બનવા સુધી

[caption id="attachment_48443" align="aligncenter" width="225"] તારક મહેતા / Tarak Mehat 26-12-1929થી 01-03-2017[/caption]

“બીજો માળ, બાવીસ નંબર...તારક મહેતાને ત્યાં...”...આવું મેં લિફ્ટમેનને લિફ્ટમાં પ્રવેશતા કહ્યું.

“ભાઈ, તમે નિયમિત તારક સાહેબના ઘરે આવો છો એટલે હવે નંબર બોલવાની જરૂર નથી. મને યાદ છે.” આવું મને પેરેડાઇઝ અપાર્ટમૅન્ટની લિફ્ટની જવાબદારી સંભાળતા સોમભાઈએ કહ્યું. વર્ષ 1995. વીસ વર્ષ પછી.

*     *     *     *     *     *     *


2015માં પ્રજાસત્તાક દિનની પૂર્વસંધ્યાએ તારક મહેતાને ‘પદ્મ શ્રી’ સન્માન મળી રહ્યાની સત્તાવાર જાહેરાત થઈ. સમાચાર સાંભળીને સગાં – સંબંધી – વાચકો – ચાહકો એમ અનેકના શુભેચ્છા ફોન આવ્યા. દરેકને તેમણે સાંભળ્યા અને પ્રતિભાવ આપ્યો. એ જ પરંપરામાં અમેરિકા વસતા જમાઈ ચંદુ (કવિ ચંદ્રકાન્ત શાહ)નો પણ ફોન આવ્યો.

“દદ્દુ પદ્મ શ્રી સન્માન મેળવવા દિલ્હી જશોને?” એમ ચંદુભાઈએ પૂછ્યું.

“બિનીત અને શિલ્પા સાથે આવતા હશે તો જાડી સાથે જવાની હિંમત કરીશું.” તારકભાઈનો જવાબ.

તેમનો આ જવાબ સાંભળીને દીકરી – જમાઈ ઇશાનીબહેન – ચંદુભાઈએ અમેરિકા રહ્યે એર ટિકિટોનું બુકીંગ મેળવ્યું અને અમારી ટોળી પહોંચી દિલ્હી...રાષ્ટ્રપતિ ભવનના દરવાજે. અઠવાડિયું દિલ્હીમાં સાથે રહ્યા. દરબાર ભવનમાં આયોજિત થતા પદ્મ સન્માનના મુખ્ય કાર્યક્રમના સાક્ષી બન્યા, દિલ્હીમાં ફર્યા અને લેખકથી વિશેષ...મનગમતા માણસ સાથે રહીને અમે પતિ – પત્નીએ મઝા કરી.

પ્રિય લેખકને મનગમતા માણસ બનાવવાની આ શરૂઆત કેવી રીતે થઈ?

પાંચ વર્ષ અગાઉ 26 ડિસેમ્બર 2011ના રોજ ‘ભાઈ’બંધ બીરેન કોઠારીના બ્લોગ પૅલિટ / Palette પર તારકભાઈના 83મા જન્મદિન નિમિત્તે જે વિસ્તૃત પોસ્ટ લખી તેનું જ આ રી-રન ઉપરના બે ડાયલૉગ સાથે અને થોડા ફેરફાર સાથે રજૂ છે. પ્રારંભે કૌંસમાં બીરેન કોઠારીની ટૂંકી નોંધ છે.

(તારક મહેતા આપણા સૌના લોકલાડીલા હાસ્યલેખક તો છે જ, સાથેસાથે અમારા પ્રેમાળ વડીલ પણ ખરા. તેમના અમદાવાદ સ્થાયી થયા પછી તેમની સાથેની જે નિકટતા થઈ છે, એમાં ભૌગોલિક રીતે એમની સૌથી વધુ નજીક છે બિનીત મોદી. એ રીતે અમારી નિકટતાના પાયામાં બિનીત છે. તેથી જ આજે તારકકાકાના ૮૩ મા જન્મદિને બિનીત એમની સાથેનાં સંભારણાં તાજાં કરે એવો ઉપક્રમ રાખ્યો છે.)

*     *     *     *     *     *     *


ભણવા – ગણવાના દિવસોમાં દસમું ધોરણ મને બે રીતે ફળ્યું. 1985ના અનામત આંદોલનને લઈને પરીક્ષા લેવા સામે શરૂ થયેલો વિરોધ પાંચ-પંદર દિવસથી લંબાઈને પાંચ મહિના સુધી ચાલ્યો અને બોર્ડની પરીક્ષા પણ એટલી મોડી લેવાઈ. લાયબ્રેરીમાંના પુસ્તકોથી પૂરો થતો ઇતરવાંચનનો શોખ આ ગાળામાં થોડો આગળ વધ્યો અને છાપાં – મેગેઝિનો વાંચવાનું શરૂ થયું. યાત્રાધામ ડાકોર પાસેના ઠાસરામાં ત્યારે અમે રહેતા. છાપું તો ઘર આંગણે મળી રહેતું, પણ ‘ચિત્રલેખા’ જેવું પ્રસિધ્ધ સામયિક ડાકોરના બસ સ્ટેશન પરના બુક સ્ટોલ પરથી મંગાવવું પડતું. ‘ચિત્રલેખા’ / Chitralekha ની રાહ જોવાનું મુખ્ય આકર્ષણ હતું તારક મહેતાના ‘દુનિયાને ઊંધા ચશ્મા’ વાંચવાનું. ‘તારક મહેતા’ / Tarak Mehta ના નામ સાથેનો એ પહેલો પરિચય હતો.

 

દસમું ધોરણ પાસ કર્યા પછી આગળ ભણવા માટે અમદાવાદ આવવાનું થયું. એ પછી બારમા ધોરણમાં કે કોલેજના વર્ષો દરમિયાન ‘ચિત્રલેખા’ વાંચવાનું અનિયમિત થયું, પણ ‘ઊંધા ચશ્માં’વાંચવાનું ભાગ્યે જ ચૂકાય. આ લેખોમાં સમસામયિક રાજકીય – સામાજિક પાત્રો-પ્રસંગોનો ઉલ્લેખ હોય તેમ પોતાને થયેલા અનુભવોનું પણ વર્ણન હોય. તેમના લેખમાં રેલવે રિઝર્વેશનની બબાલ, પોળનું વર્ણન કે સગાં-સંબંધી-મિત્રોના નામોલ્લેખ વાંચીને એવું અનુમાન લગાવવું ગમતું કે તે અમદાવાદની મુલાકાતે આવ્યા હશે. ગમતા લેખોના આ પ્રિય બની ગયેલા લેખકને આ ગાળામાં જ પહેલો  પત્ર લખ્યો. ખરેખર તો એ પોસ્ટકાર્ડ હતું. એમાં આવડે એવી ભાષામાં મારી લાગણી વ્યક્ત કરી હતી.


એમનો જવાબ આવ્યો. મને એમાંનું લખાણ યાદ નથી, પણ એનાથી થયેલો રોમાંચ આજેય અનુભવી શકું એમ છું. એ પછી તો ‘ચિત્રલેખા’ના સરનામે કે મુંબઈનું ઘરનું સરનામું મેળવીને પત્રો લખવા શરૂ કર્યા. મોટેભાગે તો પોસ્ટકાર્ડ લખું અને લેખમાં શું ગમ્યું તે જણાવવા સાથે છેલ્લે લખું કે,‘હવે પછી જ્યારે પણ અમદાવાદ આવો ત્યારે મારે તમને મળવું છે. જાણ કરવા વિનંતી.’ દિવાળી કાર્ડ સહિતના દરેક પત્રનો તે નિયમિત જવાબ આપતા અને લખતા કે,‘અમદાવાદ વતન છે – અનેક સગાં-સંબંધીઓ રહે છે અને માતા-પિતાની આવી પડતી માંદગીના સંજોગોમાં તો અચાનક જ તેમને મળવા આવવાનું થાય છે. પત્રથી જાણ કરવી મુશ્કેલ છે – ફોન નંબર હોય તો જણાવશો, જેથી અમદાવાદ પહોંચીને તમને જણાવી શકું.’ આટલું લખીને તેમણે પોતાના નાનાભાઈ વાલ્મિક મહેતાના ઘરનો ફોન નંબર લખ્યો હતો, જેથી હું પણ ફોન કરી શકું. મારા ઘરે ફોન નહોતો એટલે એ દિવસોમાં તેમને મળવાની વાત માત્ર પત્રો પૂરતી જ મર્યાદિત રહી ગઈ.

જો કે, તેમને રૂબરૂ મળવાની મારી તીવ્ર ઇચ્છા દિવસો પસાર થતાં વધતી ચાલી. અત્યારે યાદ નથી પણ શક્ય છે મુંબઈ જઇને મળવાની તૈયારી પણ મેં મનોમન કરી હોય. તેમને પત્રો લખ્યા કે અમદાવાદમાં રજનીકુમાર પંડ્યાને મળ્યો તે પહેલાં (હાસ્યલેખક) વિનોદ ભટ્ટ / Vinod Bhatt ને તેમની ખાડિયા ચાર રસ્તા સ્થિત ટેક્ષ પ્રેક્ટીશનરની ઓફિસે મળવાનું બનેલું. એમણે એક સોના જેવી સલાહ આપી હતી કે મારે કોઈ પણ લેખકને મળતાં તેમને ‘કાકા’ના નામે સંબોધન કરવું. આ સલાહનો અમલ મેં શરૂ કરી દીધેલો. (એટલે તો ખબર પડી કે એ સોના જેવી છે.)

કોલેજમાં ભણવાના વર્ષો દરમિયાન જ રજનીકુમાર પંડ્યા / Rajnikumar Pandya સાથે સંપર્ક થયો હતો. તારકભાઈ સાથે એમની ગાઢ દોસ્તી હતી. તેમને મળવા માટે આતુર એવો હું એમને નિયમિત પત્રો લખું છું એ પણ રજનીકાકા જાણે. તેમની સાથે કામ કરવા માટે જોડાયા પછી એમણે પ્રોમિસ કર્યું કે જ્યારે પણ તારકભાઈ અમદાવાદ આવવાના હશે ત્યારે તું મળી શકું એવું ચોક્કસ ગોઠવીશું. તારકભાઈની ષષ્ટીપૂર્તિ ઉજવણી પ્રસંગે પ્રગટ થયેલા સુવેનિયરની એક કોપી મારા માટે મેળવવા તેમણે ઇન્દુબહેનને પત્ર લખ્યો. કોપી મારા ઘરના સરનામે કુરીયરથી આવી પણ ગઈ. બંદા રાજી – રાજી, પણ સો ટકા નહીં, કારણ રૂબરૂ મળવાનું હજી બાકી હતું. એ દિવસ પણ આવી ગયો.

રજનીકાકા સાથે રોજ-બ-રોજના કામ માટે જવાનું થતું હતું. એક દિવસ તે કહે, ‘તું જેમને મળવા માટે આતુર છે તે તારકભાઈને મળવા તારે હવે મુંબઈ પણ નહીં જવું પડે અને રાહ પણ નહીં જોવી પડે. પોતાનું ઘર ખરીદવાનું ફાઇનલ કરવા ઇન્દુબહેન આજે અમદાવાદમાં છે. તારકભાઈ હવે કાયમ માટે અમદાવાદ શિફ્ટ થાય છે, બહુ જલદી રહેવા પણ આવી જશે. તું રહે છે એ વસ્ત્રાપુરની આજુબાજુ જ બે-ત્રણ ફ્લેટ જોઈ એકાદનું ફાઇનલ કરશે. આ સાંભળીને મને કેવી લાગણી થઈ હશે એ કોઈ પણ વાચક-ચાહક સમજી શકશે.

મારા આ પ્રિય લેખક કાયમ માટે અમદાવાદ આવી જવાના? એનું કારણ? ખરેખર તો ‘ફિલ્મ્સ ડિવિઝન’ના સ્ક્રીપ્ટ રાઇટર તરીકે ક્લાસ વન ઓફિસર કેડરથી નિવૃત્ત થયા પછી મુંબઈ રહેવાનું એમને કોઈ કારણ રહ્યું નહોતું. આના વિષે તારકભાઈએ પોતાની આત્મકથા ‘એક્શન રિપ્લે’ / Action Replay માં પણ વિસ્તારપૂર્વક લખ્યું છે. એટલે એ વિગતો અહીં દોહરાવવાનું કોઈ કારણ નથી.

અમેરિકા સ્થિત પુત્રી ઇશાની ચંદ્ર શાહના જોડકાં સંતાનો –દોહિતરાં શૈલી અને કુશાન સાથે તારકભાઈ અમદાવાદ રહેવા આવી ગયા. જરા ગોઠવાયા એટલે રજનીકાકા મને મળવા લઈ ગયા. મારો પરિચય આપીને ઉમેર્યું, “મારું ઘણું બધું કામ એ ચોક્સાઈપૂર્વક સંભાળે છે. હું મણિનગરમાં, બીજા છેડે એ વસ્ત્રાપુરમાં અને તમે વચ્ચે આંબાવાડીમાં રહો છો એટલે આપણી વચ્ચે એ ધરી બની રહેશે.’ એમણે ઇન્દુબહેનને ખાસ કહ્યું કે,‘તમારે મારી કામકાજી કંઈ જરૂર પડે તો હું બિનીતને મોકલીશ. અરે, તમે એને કોઈ કામ સીધે-સીધું પણ ચીંધી શકો. એ રાજી થઇને કરશે. હવે તો એના ઘરે ફોન પણ છે.’આટલું કહીને રજનીકાકાએ મારી ઓળખ માટે મોરનું પીછું કહેવાય એવા શબ્દો વાપરતાં કહ્યું કે,‘હું ગાંધીજી નથી, પણ બિનીત મારો મહાદેવ દેસાઈ છે.’

[caption id="attachment_48433" align="alignleft" width="150"] રહે છે અહીં, વસે છે સૌના દિલમાં[/caption]

મારા આનંદનું તો પૂછવું જ શું? જેમને મળવા હું આટલો બધો આતુર હતો એ પ્રિય લેખક સાથે મુલાકાત થાય, એટલું જ નહીં, તેમને વારંવાર મળતા રહેવાનો મોકો મળશે એ જાણીને હું બહુ રાજી થઈ ગયો. તારકકાકાએ મને હીંચકા પર બેસાડીને પ્રેમપૂર્વક થોડી વિગતો મારા વિશે – મારા પરિવાર સંબંધે પૂછી. તેમના ઘર પાસેથી દિવસમાં બે વાર પસાર થવાનો સામાન્ય – આશરે કહી શકાય તેવો સમય જણાવીને મેં એમને ખાતરી આપી કે, ‘રજનીકાકાનું કે મારું કંઈ પણ કામ હોય તો ફોન કરી ચોક્કસ યાદ કરજો. હું આવી જઇશ.’ ઇન્દુમાસીએ એથીય એક પગલું આગળ વધીને કહ્યું, ‘તમે એવી રાહ ન જોતા. ના બોલાવીએ તો ય બે-ત્રણ દિવસે આવી જજો. અમને ગમશે. ’સામાન્ય ઈનામની લોટરી ટીકીટ ખરીદ્યા પછી જેકપોટ લાગે એવી મારી સ્થિતિ હતી. ચિત્રલેખાની અમદાવાદ સ્થિત બ્યુરો ઓફિસના પત્રકારો કે ઓફિસ સ્ટાફ પણ તેમની મદદ માટે તૈયાર હતા, છતાં મને તેમણે આવો અધિકાર આપ્યો એનાથી સારું લાગ્યું.

જો કે, બે – ચાર વાર ખપમાં લાગ્યા પછી તેમને કામ લાગી શકું એવા દિવસો મારી પાસે રહ્યા નહીં. કેમ કે, વીસ વર્ષથી દુબઈમાં વસતા મામા દ્વારા મને એમ્પ્લોયમેન્ટ વિઝા મળ્યા હતા અને થોડા મહિનામાં જ મારે નોકરી માટે દુબઈ જવાનું હતું. અંદરથી હું થોડો હલી પણ ગયો. રજનીકાકા સમક્ષ એ જ સંદર્ભે થોડું રડી પણ લીધું કે, ‘કોણ જાણે હવે હું તમને ક્યારે અને કેવો ખપમાં લાગી શકીશ!’

જતાં પહેલા તારકકાકા – ઇન્દુમાસીને મળવા ગયો. એમને બધી વાત કરી. તરત જ મને જમવાનું આમંત્રણ આપતાં તેમણે પૂછ્યું, ‘ક્યારે આવવાનું ફાવશે?’ મેં જવાબ આપવામાં થોડો વિવેક અને થોડી આનાકાની સાથે ગેં...ગેં...ફેં...ગેં...કર્યું એટલે મીઠી કડકાઈથી કહે, ‘કોઈ બહાનાબાજી નહીં ચાલે. ક્યારે આવવાનું ફાવશે એટલું જ મેં પૂછ્યું છે, ફાવશે કે નહીં એવું નથી પૂછ્યું.’ તેમના પ્રેમાગ્રહને ટાળવો મુશ્કેલ. આજે પણ એ યથાતથ અનુભવી શકાય છે. મારે કહેવું જોઇશે કે કોઈને પણ ત્યાં જમવાની બાબતમાં મેં એ દિવસથી ગેં...ગેં...ફેં...ગેં...થવાનું અને યજમાનને અવઢવમાં રાખવાનું બંધ કર્યું છે.

એક દિવસ નક્કી કર્યો. દુબઈ જવાના બે-ત્રણ દિવસ અગાઉ તેમની સાથે જમ્યો. તેમણે મને પરદેશમાં સફળ થવાના આશીર્વાદ આપ્યા. ત્યાં ભીડ પડે તાત્કાલિક ખપમાં આવે એવી દસ અમેરિકી ડોલરની ત્રણ નોટ એક હાથમાં મૂકી મારી મુઠ્ઠી વાળી દીધી અને બીજા હાથમાં એક કવર મૂક્યું. પારસી નાટકોના વિખ્યાત કલાકાર બરજોર પટેલને સંબોધીને તારકભાઈએ લખેલા પત્રમાં એમણે મારી ઓળખ આપી જરૂર પડ્યે મદદરૂપ થવાની ભલામણ કરી હતી. બરજોર પટેલ / Burjor Patel નાટકની દુનિયાથી દૂર થયા પછી દુબઈના વિખ્યાત અંગ્રેજી દૈનિક ‘ગલ્ફ ન્યુઝ’ / Gulf News ના મેનેજરપદે હતા.

હું દુબઈ ગયો. નોકરીએ લાગ્યો. જરા સ્થાયી થયો એ પછી થોડા મહિનામાં અગાઉથી ફોન કરી, મામાને લઈને બરજોર પટેલને મળવા ગયો. તારકભાઈનો પત્ર આપ્યો. તેમના હોદ્દાને કોરાણે મૂકીને બરજોર ઉમળકાભેર મળ્યા અને આગ્રહપૂર્વક ઓફિસ નજીકની થ્રી-સ્ટાર ‘આસ્ટોરિયા હોટલ’માં લંચ માટે લઈ ગયા. ભાણાને મળતું ‘ભાણા’નું આ માન રાજેશમામા આશ્ચર્યપૂર્વક જોઈ રહ્યા. ભોજન પતાવીને પાછા ફરતા રસ્તામાં બહુ નિખાલસતાથી એમણે મને કહ્યું, ‘તારે દુબઈમાં આટલી મોટી ઓળખાણ છે?’ મારે શું કહેવું? ખરેખર તો આ માન-સન્માન મને નહીં, તારકભાઈને મળતું હતું. શબ્દની – દમદાર લેખકે લખેલા નક્કર શબ્દની તાકાત રજનીકુમાર પંડ્યા સાથે રહીને જોઈ અને અનુભવી હતી. અહીં દૂર દેશાવરમાં પણ જોઈ. થેન્ક્સ ટુ તારક મહેતા વાયા રજનીકુમાર પંડ્યા. બરજોર પટેલને મળ્યા પછી રજનીકાકા – તારકકાકા સાથેના મારા સંબંધોની નિકટતાનો રાજેશમામા – જયશ્રીમામીને ખ્યાલ આવ્યો. એમણે મને આગ્રહપૂર્વક કહ્યું, ‘મમ્મી-પપ્પાને તું જેમ નિયમીત ફોન કરે છે એમ એમને પણ તારે નિયમિત ફોન કરતા રહેવાનું. બીલની ચિંતા કર્યા વગર.” આમ, દુબઈ રહ્યે રહ્યે પણ તારકકાકા સાથે સંબંધ જીવંત રહ્યો.

દુબઈ – અલાઇન – અબુધાબી – શારજાહ રહ્યા પછી ત્રણ વર્ષે હું અમદાવાદ પાછો આવી ગયો. હવે મારે નવેસરથી નોકરી શોધવાની હતી. ફરીથી સ્થાયી થવાના એ ગાળામાં જ તેમની સાથેનું સંધાન પૂર્વવત થયું. નોકરી માટે એમની જ્યાં પહોંચ હતી તેવા ઠેકાણે મારા નામની ભલામણ પણ તારકકાકાએ કરી. અમારું મળવાનું એટલું નિયમિત થતું ચાલ્યું કે એમાં બે-ત્રણ દિવસથી વધુનો ખાડો પડે તો કામકાજની વ્યસ્તતા કે તબિયતની ચિંતા કરતો તેમનો ફોન અચૂક આવે. બે-ત્રણ દિવસ જ નહીં ક્યારેક બે-ત્રણ અઠવાડિયાના અંતરાલ પછી પણ ઘરે મળવા જઉં તો ય મારી અતિ ભાવતી વાનગી (મોટે ભાગે જુદા-જુદા પ્રકારની ભાજીના મુઠીયા) હાજર હોય.

[caption id="attachment_48435" align="aligncenter" width="300"] ઈન્દુમાસી- તારકકાકા[/caption]

મોટે ભાગે થાય એવું કે દિવસ દરમ્યાન એમને ઘેર જવાનું થાય ત્યારે ઘરના સામાન્ય કામકાજ કે વહીવટી બાબતો સંદર્ભે ચર્ચા કે ‘લાઇન ઓફ એક્શન’ની વાત ઈન્દુમાસી સાથે જ કરવાની થાય, કેમ કે વહીવટી બાબતોની તમામ જવાબદારી ઇન્દુમાસીએ સંભાળીને તારકકાકાને એમાંથી મુક્ત રાખ્યા છે. આને કારણે ઇન્દુમાસી સાથે અમારી લાગણીના તાર એટલા જ, બલકે વધુ મજબૂતીથી જોડાયેલા છે. મારા લગ્ન નિમિત્તે ગણતરીના માંડ દોઢસો મહેમાનો (મુખ્યત્વે તો સગાંઓ) માટે યોજેલા રિસેપ્શનમાં ઇન્દુમાસી – તારકકાકા આવ્યા તેનું મારે મન વિશેષ મહત્વ છે.

લગ્ન પછી એમના નિમંત્રણથી હું અને શિલ્પા તેમના ઘરે જમી આવ્યા – બિલકુલ આનાકાની વગર. મેં આગળ લખ્યું તેમ આ એક જ બાબત એવી છે કે જેમાં મેં કોઈ સમાધાન નથી સાધ્યું – સાધવું પણ નથી.

લગ્નના થોડા મહિનાઓ પછી એક રાત્રે હું ઓફિસથી ઘેર આવ્યો. હજી તો ઘરમાં પગ મૂક્યો કે શિલ્પાએ કહ્યું, ‘આજે તારકકાકા – ઇન્દુમાસી ખાસ રીક્ષા કરીને આપણા ઘેર આવ્યા હતા અને તમારા માટે આ પુસ્તક આપી ગયા છે.’ મારા આશ્ચર્યનો પાર નહીં. કેમ કે દર બે-ત્રણ દિવસે હું એમના ઘરે જનારો. મને જો કોઈ પુસ્તક આપવાનું હોય તો એ તેમના ઘરે પણ આપી જ શકે ને? એટલા માટે થઈને એમણે મારા ઘરે આવવાની તસદી શું કામ લેવી પડે? એવા કંઈક વિચારો સાથે મેં પુસ્તક જોવા માંગ્યું. પુસ્તકનું પાનું ખોલીને જોયું તો અર્પણના પાને મારું નામ – એવા ઉલ્લેખ સાથે કે ‘મારા ભાણેજ મૌલિન મુનશી અને ભત્રીજા સમ બિનીત મોદીને અર્પણ.’ આ વાંચીને મને જબરદસ્ત રોમાંચ થયો. પુસ્તકમાં નામ છપાયાની મારા માટે નવાઈ નહોતી, પણ એમણે મને અધિકૃત રીતે ‘ભત્રીજા’નો દરજ્જો આપ્યો હતો એ મારે મન મોટી વાત હતી. એ પુસ્તક એટલે તેમના એકાંકી નાટકોનો સંગ્રહ ‘ડહાપણની દાઢ’. મને ખબર છે કે આમાં મારી એમના તરફની લાગણી કરતાંય એમનું મારા તરફનું વાત્સલ્ય વધુ જવાબદાર છે.

[caption id="attachment_48434" align="aligncenter" width="300"] ઇન્દુમાસી- પુત્રી ઇશાનીબહેન- તારકકાકા[/caption]

ત્યારેય એમનું બહારગામ જવાનું ઓછું હતું, જે હવે તો લગભગ બંધ જેવું જ છે. એકવાર એમણે જણાવ્યું કે દોસ્તી-સંબંધના નાતે એક લગ્નમાં હાજરી આપવા વડોદરા જવાનું છે. સારથિ બનીને કંપની આપવાનું તને ફાવશે? બે દિવસ અમારી સાથે રહેવાનું થશે. વડોદરાની જાણીતી એવી ‘ઉત્સવ હોટલ’ના માલિક દિલીપભાઈના પરિવારમાં લગ્ન હતા. મારા માટે ‘ના’ પાડવાનો કોઈ સવાલ જ ક્યાં હતો? પણ મેં મારો સ્વાર્થ આગળ કર્યો. કહ્યું કે વડોદરા જતા આપણે મહેમદાવાદ ઉર્વીશના ઘરે થઈને આગળ વધીશું. (એ વખતે એક્સપ્રેસ હાઈવે નહોતો.) એમણે તરત મંજૂરી આપી દીધી. ઉર્વીશ તો મળતો જ હતો, પણ તેનાં પરિવારજનોને પણ તારકકાકા-ઈન્દુમાસી પ્રેમપૂર્વક મળ્યાં, જાણે જૂના પરિચીત હોય એ રીતે થોડો સમય ગાળ્યો. વડોદરા પહોંચીને લગ્નપ્રસંગ પાર પડ્યા પછી સમય-સંજોગો અનુકૂળ રહેતા બીરેનના ઘરે પણ ગયા. બહુ સહજતાથી,મહેમાનપણાના કશાય ભાર વિના! એ પછી જ્યારે મળે ત્યારે બીરેનના પરિવારજનોનાં પણ નામજોગ ખબરઅંતર પૂછે. તારકકાકા-ઇન્દુમાસી આપણા ઘરે આવે તેનો આનંદ હોય જ. તેમની સાથે કોઠારીભાઈઓના ઘરે પણ એ જઈ શક્યા તેનો આનંદ અમારા ત્રણના દોસ્તાનાને જાણનાર મિત્રો –પરિચિતો કલ્પી શકશે.

તારકકાકાનો દિવસ સાંજે પાંચ વાગે શરૂ થાય એટલે ચોક્કસ કામકાજના સંદર્ભે તેમના ઘરે મોટેભાગે સવારે કે બપોરે જ જવાનું અને ઇન્દુમાસીને મળીને છૂટા પડવાનું થાય. એટલે તેમને મળવા સાંજના સમયે બીજી મુલાકાત લઉં. મિત્રોના અને અમદાવાદના મિડિયા જગતના ખબર-અંતર મેળવવા ખાસ પૂછે, ‘શું છે જાણવા જેવું?’ તેમની પાસે હોય એ ખબર જણાવે પણ ખરા. મુંબઈના જાણવા જેવા સમાચારો તો તેમની પાસેથી જ મળે. મુંબઈના મોટા ભાગના ગુજરાતી – અંગ્રેજી દૈનિકો ખાસ વ્યવસ્થાથી મેળવીને રસપૂર્વક વાંચે. તેમનું શેડ્યુલ નજીકથી જોયાના નાતે એટલું કહી શકું કે તેઓ આજે રોજના એક ડઝન દૈનિકો અને પા ડઝન સામયિકો વાંચતા હશે. ચિત્રલેખા મારફતે કે સીધા ઘરના સરનામે આવતા વાચકોના દરેક પત્રનો જવાબ બે વર્ષ પહેલા સુધી આપી શકતા તારકકાકા પાછલા વર્ષોમાં તબિયતના કારણોસર એમ કરી શકતા નહોતા. એ બાબતનો તેમને ભારોભાર રંજ પણ ખરો. મહેતાદંપતિ મૂળે ‘માણસભૂખ્યું’ અને ‘મહેમાનભૂખ્યું’ છે. આંગડીયાવાળો પણ તેમના આંગણેથી કોરોધાકોર જઈ શકતો નથી. ‘પેરેડાઇઝ’ (એપાર્ટમેન્ટનું નામ)નું પગથિયું ઉતરતાં પહેલાં એ કંઈક તો પામ્યો જ હોય.

પ્રારંભે જેમનો ઉલ્લેખ છે તે ઘરના સભ્ય જેવા બની ગયેલા લીફ્ટમેન સોમભાઈની સાથે ગેરવર્તણૂક કરનાર પડોશીની તારકકાકા ‘રેવડી દાણાદાણ’ કરી શકે એટલી એમની નિસબત. વ્યવહારકુશળ ઇન્દુમાસી ઘર – પરિવાર – મિત્રો – પરિચિતોની ખબર તો રાખે જ, ક્યારેક તબિયતના તકાજાને અવગણીને પણ તેમના સારા – માઠા પ્રસંગે અચૂક હાજરી આપે. આ લખતી વખતે યાદ કરવું પણ ન ગમે છતાં લખું કે જુવાન મૃત્યુના ખબર તેમને બહુ પીડે. અંદરથી એ હલી જાય – સુનમુન થઈ જાય. બન્નેમાંથી કોઈ સાથે થોડા કલાકો કે દિવસો વાત પણ ન થઈ શકે.

એ જ રીતે તેમની તબિયતના સમાચાર પૂછવાનું ટાળવા જેવું. છતાંય કોઈ પૂછે તો કહે કે, ‘બગડે નહીં ત્યાં સુધી સારી’. ઘરમાં તેમની મદદમાં રહેતા સેવકો પહેલા કલાક કે પહેલા દિવસ પૂરતા જ સેવક રહે. બીજા દિવસથી એમની ગણતરી આપોઆપ ‘ફેમીલી મેમ્બર’ તરીકે થવા લાગી હોય. ઘરની બહાર પગ મૂકતાં કે ગાડીમાં બેસતા પહેલાં તેમની અગવડ – સગવડનો વિચાર પહેલો કરે.

રજનીભાઈએ જે કારણસર મને તેમની સાથે જોડી આપ્યો છે એવા વહીવટી કામકાજમાં હું મહેતાદંપતિને તેમની કુલ જવાબદારીના માંડ પંદર – વીસ ટકા ખપમાં આવતો હોઇશ. ક્યારેક અઘરા અથવા અટપટા લાગે તેવા કામ પાર પાડવામાં તેમના નામની – લોકપ્રિયતાની જે મદદ મળે છે તેનો જોટો જડે તેમ નથી. તુમારશાહીમાં કલાકો સુધી ઠેબે ચઢી શકે – સહેલાઈથી ચઢાવાઈ શકાય એવા કામ ગણતરીની મિનિટોમાં નીપટાવાઈ જાય ત્યારે તેમના શબ્દની તાકાતનો ખરો અંદાજ આવે. તેમના નામ – કામને નહીં જાણનાર એક બેન્ક કર્મચારીએ એક વાર ફોન કર્યો, ‘મીસ્ટર ટી.જે. મહેતા કે લીયે મેસેજ હૈ. પેન્શનર લાઇફ સર્ટીફીકેટ (જીવતા હોવાનું પ્રમાણપત્ર) મેં સિગ્નેચર વેરીફીકેશન કે લિયે બેન્કમેં આના હોગા.’ આ કર્મચારીના અધિકારીને આ વાતની ખબર પડી એટલે તરત જ તેણે તારકકાકાને ફોન કરીને દિલગીરી વ્યક્ત કરી. પછી પેલા કર્મચારીને ખખડાવતાં કહ્યું, ‘યે ટી.જે. મહેતા કો નહીં જાનતા ક્યા? રાત કો સાડે આઠ બજે વો સિરિયલ આતા હૈ, વો દેખતા નહીં ક્યા? વો જિંદા હી હૈ. આપકો લાઇફ સર્ટીફીકેટ ચાહીએ તો ઉનકે ઘર જાઓ.’

[caption id="attachment_48437" align="aligncenter" width="300"] પરદા પરના તારક મહેતા શૈલેષ લોઢા સાથે અસલ તારક મહેતા[/caption]

ડૉક્ટરોને બતાવવા માટે ઘણી વાર તારકકાકા સાથે જવાનું થાય ત્યારે પણ એમને મળતી રજવાડી સુવિધાનો અનુભવ થાય. મોટા ભાગના ડૉક્ટરો તો એમના વાચક જ હોય. અને હવે તો તે આનંદપૂર્વક જણાવે, “મારો પૌત્ર તમારી સિરીયલ જુએ છે.” 'તારક મેહતા કા ઉલ્ટા ચશ્મા' / Tarak Mehta Ka Ooltah Chashmah સિરીયલ શરૂ થયા પછી તો એવું પણ બન્યું છે કે ઘણા જૂના પરિચિતો-મિત્રો તેમનો સંપર્ક નવેસરથી કરવા લાગ્યા હોય. જો કે, તારકકાકા આ લોકપ્રિયતાથી જરાય વિચલિત થયા નહીં અને સહજતાપૂર્વક તેને સ્વીકારતા રહ્યા.

[caption id="attachment_48441" align="aligncenter" width="300"] અમારી મિત્ર ત્રિપુટી ઉર્વીશ, બિનીત અને પ્રણવ સાથે હિંચકે બેઠા વાતો[/caption]

1929માં અમદાવાદમાં જન્મેલા તારકભાઈ વાયા નડિયાદ – ભરૂચ – મુંબઈ થઈને પાછલા પચીસ વર્ષ અમદાવાદમાં જ રહ્યા. ક્રિકેટ મેચ જોવાનાય એ રસિયા. તેઓ આ રમતની બારીકાઈઓને નાટ્યકલા જેટલી જ બારીકાઈથી જાણે છે. પાછલા પાંચ – સાત વર્ષથી તેમના જન્મદિને શુભેચ્છા પાઠવવા માટે તેમને ઘેર જવાનો ક્રમ અમે શરૂ કર્યો છે. એ મુજબ પ્રણવ અધ્યારૂ, ઉર્વીશ કોઠારી અને હું તેમને ત્યાં જઈએ છીએ. અલકમલકની વાતો એ કલાક-દોઢ કલાકમાં થાય, સાથે ઈન્દુમાસીની વિશિષ્ટ યજમાનગીરી તો ખરી જ. બીરેનને પણ તે અવારનવાર યાદ કરે અને બીરેન અમદાવાદ આવે ત્યારે મળવાનું કાયમી આમંત્રણ હોય જ.

હવે મેં સપનાં જોવાનું બંધ કર્યું છે, કેમ કે સપનાં પણ આપણે આપણી સ્વભાવગત મર્યાદા મુજબ જ જોતાં હોઈએ છીએ. વાસ્તવિકતા ક્યારેક સપનાથીય આગળ નીકળી જાય એમ બને! મને સપનેય ખ્યાલ નહોતો કે પોસ્ટકાર્ડ થકી શરૂ થયેલા તારકકાકા સાથેના પરિચય પછી એ આમ સાવ મારી નજીક આવી જશે અને મારા પાડોશી બની રહેશે.

2008માં તેમના ૮૦મા વર્ષમાં પ્રવેશ નિમિત્તે ‘નવભારત’ દ્વારા યોજાયેલા કાર્યક્રમ પછી તેમણે આરોગ્યના કારણોસર કાર્યક્રમ માટે બહાર જવાનું બંધ કર્યું છે. હજીય તેમને મળતાં રહેતાં અસંખ્ય આમંત્રણોને તે વિનમ્રતાપૂર્વક નકારે છે. પ્રતિકૂળ તબિયત, સંજોગોને અવગણીને પણ પાછલા વર્ષોમાં તેમણે તેમના પ્રવાસના શોખને પુનઃર્જીવિત કર્યો. એંસીમાં વર્ષ નિમિત્તે વાચકો – ચાહકો – સ્વજનો સમક્ષ જાહેર કરેલા ‘દેહદાન’ના સંકલ્પનો સ્વજનોએ અમલ કરવો પડે તે દિવસ આવી પહોંચ્યો...બુધવાર 1 માર્ચ 2017ની સવારે તારકભાઈ પોતે જ બનાવેલો માળો છોડી ગયા.

(તસવીરો : અંગત સંગ્રહ તેમજ નેટ પરથી)